ઇટ્સ કોમ્પ્લિકેટેડ:સંબંધોને ધબકતા, લીલાછમ અને જીવંત રાખવા શું કરવું? આ રહી કેટલીક પ્રેક્ટિકલ ટિપ્સ...

અમદાવાદની આ સત્ય ઘટના છે. એક યુવકનાં લગ્ન થયાં. જ્ઞાતિ એવી કે માનમર્યાદા રાખવી પડે. નવવધૂને તેમની જ્ઞાતિનાં પરંપરાગત કપડાં જ પહેરવાનાં હોય. હા, ડ્રેસ પહેરે તો ચાલે. એટલી છૂટ પણ વધૂને એ કપડાં પહેરવા સામે કોઈ જ વાંધો નહોતો, પણ એમને ક્યારેક-ક્યારેક મોડર્ન કપડાં પહેરવાનું મન થતું. યુવક આ વાત પામી ગયો.

તેની જીવનસાથીના વગર બોલ્યે અને પોતાના વગર સાંભળ્યે તેને ખબર પડી ગઈ કે મારી પત્નીને મોડર્ન કપડાં પહેરવાનું મન થાય છે. સાચા અને પાકા સંબંધનો આ સૌથી મોટો માપદંડ છે કે સામેનું પાત્ર બોલે નહીં તો પણ તમને ખબર પડી જાય. સંબંધની પાકટતાને મૌન સાથે સીધો સંબંધ છે. તમે જોજો જેમનું દાંપત્ય 50 વર્ષનું હોય છે એવાં ઘણાં પતિ-પત્ની બોલ્યા વિના જ સંવાદ સાધી લેતાં હોય છે. સતત સાયુજ્યને કારણે જે-જે લોકો એકબીજાનાં હૃદય સુધી પહોંચી શકે છે તેમને બોલવાની ઓછી જરૂર પડે છે. જેમ પ્રેમમાં ભાષા ઘણીવાર ગૌણ બની જાય છે, બિલકુલ એ જ રીતે સંબંધમાં પણ શબ્દો વામણા પૂરવાર થતા હોય છે.

એ યુવકે પોતાની પત્નીને કહ્યું કે તારે મોડર્ન કપડાંનો શોખ પૂરો કરવો છે કે કાયમી એવાં કપડાં પહેરવાં છે. ઓછું ભણેલી પણ ખૂબ ગણેલી, સંસ્કારી અને ડાહી એ યુવતીએ કહ્યું કે તમે એકના એક દીકરા છો. મને બધાની સાથે રહેવાનું ખૂબ ગમે છે. મારે બિલકુલ જુદા નથી થવું. ભેગા રહેવાના ફાયદા ઘણા છે. પણ હા, હું દંભ નહીં કરું, મને ઘણીવાર નવી સ્ટાઈલનાં કપડાં પહેરીને રેસ્ટોરાંમાં જવાનું મન થાય છે.

એ યુવકે પોતાના મિત્રની હોટલનો રૂમ ભાડે રાખ્યો. બન્ને જણાં એ રૂમમાં ગયાં જ્યાં યુવતીએ કપડાં બદલ્યાં. એ પછી તેઓ કારમાં (યુવકને પોતાની ટેક્સી છે, તે ભાડે ફેરવે છે.) એક રેસ્ટોરાંમાં ગયાં. એ પછી પાછાં રૂમ પર જઈને યુવતીએ કપડાં બદલ્યાં અને ઘરે આવ્યાં. યુવતીનો શોખ પૂરો થયો. તેણે કહ્યું, ઠીક છે મારા ભાઈ. આ કંઈ કાયમી અનુભવવા જેવી જરૂરિયાત નથી.

એ યુવક કહે છે દેખાદેખીમાં મારી પત્નીને આવું મન થયું હતું તો મેં તેનો શોખ પૂરો કર્યો. હું તો ખુલ્લા મનનો છું. એને કહું છું કે જો તારે રોજ આવાં કપડાં પહેરવાં હોય તો મને કોઈ વાંધો નથી. હું મારાં મમ્મી-પપ્પાને સમજાવું. એ લોકો તૈયાર થઈ જશે. એ યુવતી કહે કે એવી કોઈ જરૂર નથી. કપડાં પહેરવાથી મોડર્ન થવાય છે એવું હું માનતી નથી. યુવક પણ એમ જ માને છે કે મોડર્ન તો વિચારોથી જ થવાય.

સંબંધો બે સ્તરે જીવાતા હોય છે. એક સહજ સંબંધો. ઝરણાંની જેમ વહેતા સંબંધો. બીજા આયાસપૂર્વક રખાતા સંબંધો, જે બંધિયાર ખાબોચિયાં જેવા બની જતા હોય છે. બીજા પ્રકારના સંબંધોને સતત સાચવવા પડતા હોય છે. દરરોજ સવાર પડે ને તેને ખાતર પાણી આપવાં જ પડે. જેને સતત સાચવવા પડે એવા સંબંધો ભારરૂપ બની જતા હોય છે.

સહજ સંબંધો કાયમ માટે સહજ જ રહે તે જરૂરી છે. સંબંધો સતત તાજા અને મહેકતા રહે તે માટે સભાન તો રહેવું જ પડે છે. હા, તેમાં આયાસ કે પ્રયાસ ન હોય પણ તેમાં પ્રેમભરેલી ચેષ્ટા તો જરૂર રાખવી જ પડે છે. સૌથી મહત્ત્વનો મુદો એ છે કે સંબંધોને સતત જીવતા રાખવા શું-શું કરવું જોઈએ?

તો, જોઈએ...

જતી વેળાનું સ્મિતઃ
સંબંધો શબ્દમાંથી ઘણા સમ્ શબ્દ પકડીને સંબંધોને મહેકાવે છે,
તો ઘણા બંધ શબ્દનું પૂછડું પકડીને સંબંધો બહેકાવે છે.

જેવો જેનો અભિગમ, એવું એનું જીવન.
positivemedia2015@gmail.com
(લેખક વરિષ્ઠ પત્રકાર, કટારલેખક અને ‘RAA પોઝિટિવ મીડિયા’ના સ્થાપક છે)