પેરેંટિંગ:બાળક જ્યારે બીમાર હોય, ત્યારે શરીર ચોક્કસપણે તેના સંકેતો આપે છે

બાળક જયારે બીમાર પડે ત્યારે બાળકનું શરીર વિવિધ સંકેતો દ્વારા રોગ વિશે જણાવવાનો પ્રયાસ કરે છે, પરંતુ મોટાભાગના માતા-પિતા આ સંકેતોને અવગણે છે. આ સંકેતો ભવિષ્યમાં ગંભીર બીમારીનું સ્વરૂપ ધારણ કરે છે.આ ચિહ્નો શારીરિક અને વર્તનમાં ફેરફાર તેમ બંને રીતે હોઈ શકે છે.

ઉદાહરણ તરીકે, નાના બાળકોના નખ અથવા હોઠ ભૂરાશ પડતા લાગે છે, જે જન્મજાત હૃદયની સમસ્યાની નિશાની હોઈ શકે છે. તેવી જ રીતે, જો 5 થી 10 વર્ષનું બાળક પથારીમાં પેશાબ કરે છે, તો તે કેટલાક માનસિક તણાવની નિશાની હોઈ શકે છે.

ભાસ્કરના 12 જાન્યુઆરીના અંકમાં, બાળકોમાં બીમારીના શારીરિક સંકેતો સાથે સંબંધિત એક લેખ પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં મોટી સંખ્યામાં વાચકોએ પ્રશ્નો પૂછ્યા હતા,
જેના જવાબો ભોપાલના ચાઇલ્ડ ન્યુરોલોજિસ્ટ ડૉ. ગૌરી પંડિતે આપ્યા હતા.

પ્રશ્ન. છેલ્લા એક વર્ષથી મારો ભત્રીજવાબ. છે.

પ્રશ્ન. બાળક 3 વર્ષનો છે, તેનું વજન માત્ર 9 કિલો છે. ઊંચાઈ પણ સામાન્ય બાળક કરતા ઓછી છે. શુ કરવુ?
જવાબ. સૌ પ્રથમ, બાળરોગ ચિકિત્સકને મળો અને ગ્રોથની દેખરેખ અને ગ્રોથ ચાર્ટની તપાસ કરાવો, ત્યાર બાદ યોગ્ય ડાયટ ચાર્ટ બનાવો અને તે મુજબ ડાયટ શરૂ કરો. કેટલીકવાર બાળકો સમય પહેલા જન્મે છે અથવા ઓછું વજન ધરાવે છે તે કારણ પણ તેમના વજન અને ગ્રોથને અસર કરે છે.

પ્રશ્ન. 9 વર્ષનું બાળક બેડ પર પેશાબ કરે છે. કૃપા કરીને આ સમસ્યાનો ઉકેલ જણાવશો?
જવાબ આ સમસ્યા બાળકમાં હમણાં જ શરૂ થઈ છે અથવા શરૂઆતથી જ છે. જો તે તાજેતરમાં શરૂ થયું હોય, તો તે ડાયાબિટીસના પ્રારંભિક લક્ષણો હોઈ શકે છે. આ માટે લોહી અને પેશાબની તપાસ કરાવો. જો બાળક શરૂઆતથી જ પથારીમાં પેશાબ કરે છે તો કેટલાક નિયમોનું પાલન કરો. ઉદાહરણ તરીકે, સૂવાના 2 કલાક પહેલાં પ્રવાહી પદાર્થો ન આપો. પેશાબ કર્યા પછી જ સૂવા માટે મોકલો. એકવાર તે સૂઈ જાય પછી તેને જગાડવાનો પ્રયાસ કરશો નહીં.

પ્રશ્ન. દીકરીની ઉંમર 15 વર્ષ છે. તે રાત્રે સૂતી વખતે ખૂબ જોરથી દાંત કચડે છે. શું તે કોઈ રોગ છે?
જવાબ. ઊંઘમાં દાંત કચડવા પાછળ ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં આ એક સામાન્ય પ્રક્રિયા છે. એક કારણ ઓબ્સ્ટ્રૅક્ટિવ સ્લીપ એપનિયા હોઈ શકે છે. એવી પણ માન્યતા છે કે તેનો સંબંધ પેટના કીડાઓ સાથે છે, પરંતુ તે વૈજ્ઞાનિક રીતે પુરવાર નથી થયું.

પ્રશ્ન. 3 મહિનાના બાળકના શરીરની હલનચલન થઈ રહી નથી. શુ કરવુ?
જવાબ. તાત્કાલિક ધોરણે બાળ ચિકિત્સક અથવા બાળ ન્યુરોલોજીસ્ટની સલાહ લો.

પ્રશ્ન. પાંચ વર્ષનું બાળક બોલતા તોતડાય છે , તેનો શું ઉપાય કરવો?
જવાબ મોટા ભાગના બાળકોને બાળપણમાં બોલતા જીભ તોતડાય છે, પરંતુ મોટા થાય ત્યારે બરાબર બોલવાનું શરૂ કરી દે છે, પરંતુ જો આ સમસ્યા 5 વર્ષની ઉંમરે પણ ચાલુ રહે તો પહેલા બાળકોના ડોક્ટરને બતાવો. આ પછી સ્પીચ-એક્સપર્ટને મળો. સારવાર ઝડપથી શરૂ કરવામાં તેટલી વહેલી થેરાપી અસર કરે છે.

પ્રશ્ન. 5 વર્ષની છોકરીને ટૉન્સિલ, ફ્લૂ અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ છે. ડોકટરો સારવાર માટે ઓપરેશન કરવાનું જણાવી રહ્યા છે. શું ઓપરેશન જ એકમાત્ર ઉપાય છે?
જવાબ. જો નસકોરાને કારણે ઊંઘમાં ખલેલ પહોંચતી હોય અને બાળકના વિકાસ પર પડી રહી હોય અને વર્ષમાં 2 થી 3 વાર ટૉન્સિલની તકલીફ રહેતી હોય તો ઓપરેશન કરાવવું એ યોગ્ય વિકલ્પ છે.

પ્રશ્ન. 8 વર્ષનો દીકરો રાત્રે ત્રણ વાર સ્નાન કરે છે. આ કેવો રોગ છે? તેની સારવાર શું છે?
જવાબ આ ઓબ્સેસિવ કમ્પલ્સિવ ડિસઓર્ડર કહેવામાં આવે છે. દવાઓ અને કાઉન્સેલિંગથી આ સમસ્યામાંથી રાહત મળી શકે છે.

પ્રશ્ન. એક સાત વર્ષનો બાળક રાત્રે સૂતી વખતે દાંત કચડે છે અને પથારીમાં પેશાબ કરે છે, આ સમસ્યા છેલ્લા બે વર્ષથી છે. આનો ઉપાય શું છે?
જવાબ. જો બે વર્ષથી આ સમસ્યા હોય અને બાળકનું વજન ઓછું થતું ન હોય તો બાળક પર કોઈ ચિંતાની અસર છે કે નહીં? શાળામાં તેનું વર્તન કેવું છે? બાળ નિષ્ણાત અથવા મનોચિકિત્સકની સલાહ લેવી હિતાવહ રહેશે