મૂળા છે અનેક બીમારીનો ઈલાજ:શરીર અને લોહીને સાફ કરે, તો કબજિયાત, ડાયાબિટીસ, કિડનીમાં પથરી અને અસ્થમામાં ફાયદાકારક

મૂળા જ નહીં પરંતુ તેના પાન પણ શરીર માટે ફાયદાકારક છે. મૂળાના પાનમાં આયર્ન અને ફોસ્ફરસ જેવા મિનરલ્સ હોય છે, જે રોગ પ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરી શકે છે. મૂળો પેટ માટે સારો છે કારણ કે, શરીરના ઝેરી તત્ત્વોને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. આવો ડો.અમિત સેન પાસેથી જાણીએ મૂળાના ફાયદા.

કાચા મૂળાને ચરક સંહિતામાં ત્રિદોષ વિનાશક માનવામાં આવે છે.
આયુર્વેદિક ગ્રંથ 'ચરક સંહિતા'ના 'લીલા' અધ્યાયમાં મૂળાના ગુણદોષનું પણ વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. શાસ્ત્ર અનુસાર કાચા મૂળાને ત્રિદોષ (વટ-પિત્ત-કફ)નો નાશક માનવામાં આવે છે, જ્યારે રાંધેલા મૂળાને ત્રિદોષ માનવામાં આવે છે. મૂળાના પાનને કાપીને ઘી કે તેલમાં રાંધીને શાક બનાવો વાયુ દોષને દૂર કરે છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ એગ્રિકલ્ચરે મૂળાને શ્રેષ્ઠ લો-કેલરી નાસ્તો જાહેર કર્યો છે.

મૂળામાં આ પોષક તત્ત્વો હોય છે
ભારતીય વનસ્પતિશાસ્ત્રીઓના જણાવ્યા અનુસાર, 100 ગ્રામ મૂળામાં 94 ગ્રામ ભેજ, માત્ર 17 કેલરી, 0.7 ગ્રામ પ્રોટીન, 0.1 ગ્રામ ચરબી, 0.6 ગ્રામ ખનિજો, 0.8 ગ્રામ ફાઇબર, 3.4 ગ્રામ કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ હોય છે. આ સિવાય કેલ્શિયમ, ઓક્સેલિક અને નિકોટિન એસિડ, આયર્ન, સોડિયમ, વિટામિન એ અને વિટામિન સી પણ ભરપૂર પ્રમાણમાં હોય છે.

શરીરમાં રહેલી ગંદકીને દૂર કરે છે મૂળા
મૂળા એક શાકની સાથે-સાથે અનેક પ્રકારના પોષક તત્ત્વોની ખાણ છે. કમળાના રોગમાં મૂળાનું સેવન ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તે લોહી અને શરીરને અંદરથી સાફ કરે છે. જો તમને કબજિયાત અને હેમરોઈડ્સ હોય તો દરરોજ સલાડમાં મૂળા સામેલ કરવા જોઈએ. મૂળા લિવર માટે પણ ફાયદાકારક છે. ડાયાબીટીસના દર્દીઓ માટે પણ મૂળા ફાયદાકારક છે, કારણ કે મૂળાનો ગ્લાયસેમિક ઇન્ડેક્સ નીચો હોય છે, એટલે કે એને ખાવાથી બ્લડ-શુગર લેવલ પર કોઈ અસર થતી નથી. મૂળાને બ્રોન્કાઇટિસ અને અસ્થમા જેવા શ્વાસ સંબંધી બીમારીમાં પણ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.

કિડનીમાં પથરી અને અસ્થમાના દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક
આયુર્વેદમાં મૂળાને કિડનીની પથરી દૂર કરવા માટે માનવામાં આવે છે. જો ગંધ શક્તિ ઓછી થતી હોય તો મૂળા ફાયદાકારક છે. મૂળાના સેવનથી પેશાબની બળતરા પણ ઓછી થાય છે. બ્રોન્કાઇટિસ અને અસ્થમા જેવા શ્વસન સંબંધી રોગોમાં પણ મૂળા ફાયદાકારક છે.

જો તમને લ્યુકોડર્મા, ઓસ્ટિઓઆર્થરાઇટિસ, હાઇબ્લડ પ્રેશર હોય તો મૂળાનું સેવન કરો
લ્યુકોડર્મા એ ત્વચાની સમસ્યા છે જેમાં ત્વચા પર સફેદ ફોલ્લીઓ થાય છે અને ત્વચા તેનો કુદરતી રંગ ધીરે-ધીરે ગુમાવવા લાગે છે. જેને પાંડુરોગ પણ કહેવામાં આવે છે. જો તમને આ સમસ્યા હોય તો મૂળાના બીજનો પાવડર વિનેગર સાથે લગાવો, સફેદ ડાઘ આ ઘરગથ્થુ ઉપાયથી ધીમે ધીમે ઓછા થઈ જાય છે. પરંતુ આ ઉપાય દરેક માટે કામ આવે તે જરૂરી નથી અલગ-અલગ લોકો પર આ અસર અલગ-અલગ હોય શકે છે.

એક પ્રકારનો સંધિવા છે ઓસ્ટિઓઆર્થરાઇટિસ, જેમાં નિતંબ, ઘૂંટણ, ગરદન અને પીઠના નીચેના ભાગ અથવા હાથના સાંધામાં દુખાવો થાય છે. આ બીમારીથી છુટકારો મેળવવા માટે મૂળાનું સેવન કરો. મૂળામાં વિટામિન-કે હોય છે, જે કાર્ટિલેજ પગની ઘૂંટી, કોણી અને ઘૂંટણ સહિત શરીરના ઘણા ભાગોમાં જોવા મળતી નરમ પેશીઓ અને મેટાબોલિઝ્મ માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. મૂળા કોશિકાઓના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપે છે. મૂળામાં કેલ્શિયમ અને પોટેશિયમ જેવા ખનિજો ભરપૂર માત્રામાં હોય છે અને આ પોષકતત્ત્વો બ્લડ પ્રેશરને કંટ્રોલ કરી શકે છે.

મૂળાના પાનમાં પણ અનેક ગુણ હોય છે. મૂળાના પાંદડામાં હાજર ફાઇબર પણ જઠરાગ્નિને સુધારવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. મૂળાના પાનમાં ફાઇબર ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, તેથી તેનું શાક ખાવાથી પાચન સારું રહે છે. મૂળાના પાનમાં હેપેટોપ્રોટેક્ટિવ ગુણ હોય છે, તેથી તે લિવર માટે પણ ફાયદાકારક છે. કમળા માટે રોજનો અડધો લિટર મૂળાના પાનનો રસ પીવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.