ભીખ માગનાર મરીના બની ઇન્ટરનેશનલ સ્ટાર:કેવી રીતે એક તસવીરે ખરાબ કરી દીધી આખી જિંદગી, એક સમયે માગતી હતી શેરીમાં ભીખ

પહેલા જુઓ આ તસવીર...

આ છે આંતરરાષ્ટ્રીય એક્ટ્રેસ મરીના ગુલબહારી. આ તસવીર જેટલી સુંદર દેખાય છે એટલી જ તેની પાછળની વાર્તા પણ ભયાનક છે. આ વાત પર વિશ્વાસ કરવો મુશ્કેલ છે, પરંતુ આ એક ફોટોને કારણે એક્ટ્રેસની આખી જિંદગી બરબાદ થઈ ગઈ હતી. એક્ટ્રેસે પોતાનું ઘર, શહેર અને ત્યાં સુધી કે દેશ છોડવો પડ્યો અને આજે તે શરણાર્થી શિબિરમાં જીવન ગુજારે છે.

મરીના ગુલબહારી અફઘાનિસ્તાનની એક્ટ્રેસ છે. 2001માં જ્યારે અફઘાનિસ્તાનમાં ફરીથી ફિલ્મો બનવાનું શરૂ થયું ત્યારે મરીના માત્ર 12 વર્ષની હતી અને ત્યાંની શેરીઓમાં ભીખ માગતી હતી. એક દિગ્દર્શકે તેને જોઈ અને તેને પોતાની ફિલ્મમાં કામ અપાવ્યું હતું. આ ફિલ્મનું નામ 'ઓસામા' હતું. આ ફિલ્મથી જ મરીનાને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્ટાર તરીકેની ઓળખ મળી હતી.

ત્યાર બાદ એક ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં હાજરી આપવા માટે દક્ષિણ કોરિયા પહોંચી હતી. માથું ઢાંક્યા વિના આ તસવીર ખેંચાવી હતી, જેના કારણે નારાજ તાલિબાને તેને મારી નાખવાનો ફતવો બહાર પાડ્યો હતો. આ વાત 2015ની છે, ફતવો બહાર પાડ્યા બાદ તે પોતાના ઘરે પરત ફરી નથી. દક્ષિણ કોરિયાથી ફ્રાન્સ આવી હતી, અહીં એક કેમ્પમાં આશરો લીધો. ત્યારથી મરીના ફ્રાન્સમાં શરણાર્થીનું જીવન જીવી રહી છે.

આજની વણકહી વાર્તામાં જાણીશું આ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્ટાર મરીના ગુલબહારીની વાર્તા-

7 ભાઈ-બહેન વચ્ચે ગરીબ પરિવારમાં જન્મ
મરીના ગુલબહારીનો જન્મ 1989માં અફઘાનિસ્તાનના કાબુલમાં થયો હતો. પિતા ગુજરાન માટે શેરીઓમાં સામાન વેચતા હતા, જેના પર 7 બાળક અને પત્નીની જવાબદારી હતી. આખો પરિવાર ભાડાના કાચા મકાનમાં રહેતો હતો. પિતાની આવકથી ઘરનું ગુજરાન ચલાવવું મુશ્કેલ હતું. તેથી તેઓ પોતાનાં બાળકોને સાથે લઈ જતા હતા. બાળકો શેરીઓમાં ભીખ માગતાં હતાં.

જ્યારે મરીનાનો જન્મ 1989માં થયો હતો, એ સમય હતો જ્યારે સોવિયત સંઘના કબજાને કારણે અફઘાનિસ્તાનની સ્થિતિ ખરાબથી ખરાબ થઈ રહી હતી, એ સમયે યુદ્ધનું વાતાવરણ હતું. 1979માં શરૂ થયેલી તાલિબાન ચળવળ પોતાની સાથે ઘણા કડક નિયમો પણ લઈને આવી હતી. મહિલાઓને પુરુષ વિના ઘરની બહાર નીકળવાની મંજૂરી ન હતી અને જો તેઓ બહાર કામ કરે તો તેમને મૃત્યુદંડની સજા આપવામાં આવી હતી.

તાલિબાન સત્તા હેઠળ ફિલ્મો જોવાનું મુશ્કેલ થઇ ગયું, બધા સિનેમા હોલ તોડી પાડવામાં આવ્યા
1992માં અફઘાન ગૃહયુદ્ધ પછી સોવિયત સંઘે અફઘાનિસ્તાનમાંથી સત્તા પાછી ખેંચી લીધી અને પછી સરકાર બદલાઈ ગઈ હતી. 1993માં અફઘાનિસ્તાનમાં સરકાર બદલાવાને કારણે ફિલ્મો બનાવવા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો. 1996માં જ્યારે તાલિબાન સત્તામાં આવ્યું ત્યારે શરિયા કાયદો લાગુ કરવામાં આવ્યો. એ સમયે ફિલ્મો જોવી હરામ જાહેર કરવામાં આવી હતી.

અફઘાનિસ્તાનના તમામ સિનેમા હોલને તોડી પાડવામાં આવ્યા હતા અને શેરીઓ અને રેસ્ટોરાંમાં લગાવેલા ટીવી સેટ તોડી નાખવામાં આવ્યા હતા. કેટલાક ફિલ્મ-નિર્માતાઓએ અફઘાનિસ્તાન છોડી દીધું હતું, જ્યારે ઘણા ફિલ્મ-નિર્માતાઓએ તેમની રીલ્સને જમીનમાં દાટી દીધી અથવા તેમની ફિલ્મો બચાવવા માટે રૂમમાં બંધ કરી દીધી.

2001માં તાલિબાન પર અમેરિકાના હુમલા પછી અફઘાન સિનેમા ફરીથી ધીમે ધીમે શરૂ થયાં હતાં. અફઘાન સ્થિત ઈરાની દિગ્દર્શક મોહસેન મખમલબાફે 'કંદહાર' ફિલ્મ બનાવી હતી, જે કાનમાં જનાર પ્રથમ અફઘાની ફિલ્મ હતી. ત્યારથી અફઘાનિસ્તાનમાં માત્ર થોડા જ ફિલ્મ-નિર્માતાઓ બચ્યા હતા અને તેમણે પણ ફિલ્મો બનાવવાનું શરૂ કર્યું હતું.

નિર્માતા સિદ્દીક બર્મક એવા પ્રથમ નિર્માતા હતા, જેમણે પોતાની પ્રથમ ફિલ્મ 'ઓસામા' (2003) બનાવવાનું નક્કી કર્યું હતું, જેનું શૂટિંગ અફઘાનિસ્તાનમાં જ થયું હતું. આ ફિલ્મ માટે તેને અભિનેત્રીની જરૂર હતી, પરંતુ તાલિબાનના કડક નિયમોને કારણે કોઈ મહિલા આ ફિલ્મમાં કામ કરવા રાજી થઈ ન હતી.

જ્યારે મને ફિલ્મની ઓફર મળી ત્યારે મેં કહ્યું- હું નાસ્તિક નથી
એક દિવસ અફઘાનિસ્તાનની ગલીઓમાં ફરતી વખતે સિદ્દીક બર્મકે મરીના ગુલબહારીને જોઈ હતી, જે શેરીઓમાં ભીખ માગતી હતી. એ સમયે મરીના માત્ર 12 વર્ષની હતી. તે સીધો આવ્યો અને મરીનાને પૂછ્યું કે શું તે ફિલ્મોમાં કામ કરશે, મરીના આ પ્રશ્નથી ડરી ગઈ. તેણે આગળ જવાબ આપ્યો, 'ના, હું નાસ્તિક નથી. ફિલ્મોમાં કામ નહીં કરું.'

હકીકતમાં મરીનાએ તેના 12 વર્ષના જીવનમાં ગુપ્ત રીતે માત્ર એક કે બેવાર કેટલીક હિન્દી ફિલ્મો જોઈ હતી, જેમાં નાયિકા ઓછાં વસ્ત્રો પહેરતી, ડાન્સ કરતી અને ગીતો ગાતી હતી. મરીનાને લાગ્યું કે તેને પણ આવી ફિલ્મ આપવામાં આવશે. તેણે ખુલ્લેઆમ કહ્યું કે તે જાણે છે કે ફિલ્મો કેવી હોય છે. સિદ્દીકે હસીને તેને સમજાવ્યું કે ના, આ ફિલ્મ હિન્દી ફિલ્મો જેવી ગ્લેમરસ ફિલ્મ નથી.

ફિલ્મ માટે દર મહિને 110 ડોલર મળતા હતા
સિદ્દીકે મરીનાને કહ્યું હતું કે આ ફિલ્મ ઓસામા તાલિબાન શાસનમાં જીવતી એક અસહાય છોકરીની વાર્તા હશે. ફિલ્મની વાર્તા વર્ણવ્યા પછી સિદ્દીકે તેને દર મહિને 110 ડોલર ચૂકવવાનું વચન આપ્યું. જ્યારે પૈસાની વાત આવી ત્યારે પરિવારના સભ્યો પણ સંમત થયા, કારણ કે એ સમયે તેઓ આર્થિક તંગીમાં હતા. મરીનાનો પરિવાર સંમત થયો અને તેમણે ફિલ્મનું શૂટિંગ કર્યું.

ફિલ્મકારોએ ઘર આપ્યું, પિતાને દુકાન ખોલી આપી
ફિલ્મમાં કામ કરવા માટે 110 ડોલરના માસિક પગાર ઉપરાંત ફિલ્મ-નિર્માતાઓ સિદ્દીક બર્મક અને મખમલબાફે મરીનાને 10,000 ડોલર અલગથી આપ્યા હતા. આ રકમ વડે મરીનાએ બે રૂમનું ઘર ખરીદ્યું, જોકે ઘર હજી કાચું હતું. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સ અનુસાર, આ ઘર મરીનાના નામે નોંધાયેલું હતું.

ફિલ્મ જોઈને પિતા બેહોશ થઈ ગયા, માતા ગુસ્સે થઈ ગયાં
'ઓસામા' ફિલ્મનું પ્રીમિયર 20 મે 2003ના રોજ કાન ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં થયું હતું, ત્યાર બાદ એ 27 જૂનના રોજ અફઘાનિસ્તાનમાં કાબુલના કાબુલ સિનેમામાં રિલીઝ થઈ હતી. મરીના તેનાં માતા-પિતા અને બે બહેનો સાથે ફિલ્મ જોવા આવી હતી.

આ તેમના જીવનનો પ્રથમ અનુભવ હતો, જ્યારે તે થિયેટરમાં ફિલ્મ જોઈ રહી હતી. મરીનાને 'ઓસામા' ફિલ્મ બિલકુલ પસંદ ન હતી, કારણ કે એમાં તાલિબાન શાસનની ક્રૂરતા દર્શાવવામાં આવી હતી. ફિલ્મના એક દૃશ્યમાં તેને સજા તરીકે કૂવામાં ફેંકવામાં આવે છે. સ્ક્રીન પર આ સીન આવતાંની સાથે જ મરીનાના પિતા બેહોશ થઈ ગયા તો માતા ગુસ્સે થઈ ગયાં હતાં.

શું હતી 'ઓસામા' ફિલ્મની વાર્તા?
મરીનાએ અફઘાન ફિલ્મ 'ઓસામા'માં ઓસામાનો રોલ કર્યો હતો. ફિલ્મમાં બતાવવામાં આવ્યું છે કે અફઘાનિસ્તાનમાં તાલિબાન શાસન દરમિયાન મહિલાઓને પરદામાં રાખવામાં આવતી હતી. તેમને પુરુષો વિના બહાર જવાની પણ છૂટ ન હતી. કામ કરતી મહિલાઓની હત્યા કરવામાં આવી હતી. આ ફિલ્મ એક એવી છોકરીની વાર્તા છે જેના પિતાનું મૃત્યુ થાય છે. આજીવિકા માટે, વૃદ્ધ દાદી અને માતાએ ઓસામા નામની 12 વર્ષની છોકરીના વાળ એટલા માટે કાપી નાખ્યા, જેથી દરેકને લાગે કે તે છોકરો છે. તે છોકરી ;ઓસામા; નામનો છોકરો બનીને કમાવા જાય છે.

જ્યારે તાલિબાનો છોકરાઓને મદરેસામાં આવવા દબાણ કરે છે ત્યારે ભયભીત ઓસામા પણ ત્યાં પહોંચી જાય છે. ઓસામાને છોકરાઓની તાલીમ આપવામાં આવે છે, પરંતુ માસિક ચક્ર શરૂ થતાં જ તેનું રહસ્ય ખૂલી જાય છે. ઓસામાની ધરપકડ કરવામાં આવે છે અને સજા માટે આખા શહેરની સામે રજૂ કરવામાં આવે છે. તેની સાથે વધુ બે લોકોને સજા થાય છે. પહેલો એક વિદેશી પત્રકાર હતો, જેના પર આરોપ હતો કે તેણે પ્રોટેસ્ટનું વીડિયો રેકોર્ડિંગ કર્યું હતું. તે પત્રકારને બધાની સામે ગોળી મારી દેવામાં આવે છે. બીજી સ્ત્રીને કોરડા મારવાની સજા આપવામાં આવે છે, પરંતુ જ્યારે ઓસામાનો વારો આવે છે, ત્યારે તેને અનાથ તરીકે વિદાય આપવામાં આવે છે અને વૃદ્ધ માણસ સાથે લગ્ન કરવામાં આવે છે.

તેણી બધાની સામે વિનંતી કરે છે કે તેને તે વૃદ્ધ માણસને સોંપવામાં ન આવે, પરંતુ કોઈ સાંભળતું નથી. જ્યારે તે વૃદ્ધના ઘરે પહોંચે છે, ત્યારે તેણે જોયું કે તેનાં 3 વખત લગ્ન થઈ ચૂક્યાં છે, ઘરમાં ઘણાં બાળકો છે. માણસની બે પત્નીઓ ઓસામાને કહે છે કે કેવી રીતે તે વ્યક્તિએ તેમનું જીવન નરક બનાવી દીધું છે. બધું જાણ્યા પછી પણ ઓસામા ત્યાં જ રહે છે.

અફઘાનિસ્તાનની સૌથી વધુ કમાણી કરનારી ફિલ્મ 46,000 ડોલરમાં બની
'ઓસામા' ફિલ્મ 46,000 ડોલરના બજેટમાં બનાવવામાં આવી હતી, જેમણે વિશ્વભરમાં 3.8 ડોલર મિલિયનની કમાણી કરી હતી. દિગ્દર્શક સિદ્દીક ઇચ્છતા હતા કે ઓસામાની મુક્તિ સાથે ફિલ્મનો સુખદ અંત આવ્યો હતો. પરંતુ 2003 સુધીમાં અફઘાનિસ્તાનમાં મહિલાઓની સ્થિતિ એટલી ખરાબ હતી કે તેણે ક્લાઇમેક્સ બદલી નાખ્યું.

મરીનાને પહેલી જ ફિલ્મથી આંતરરાષ્ટ્રીય ખ્યાતિ મળી હતી
'ઓસામા' ફિલ્મને સર્વશ્રેષ્ઠ વિદેશી ફિલ્મ માટે ગોલ્ડન ગ્લોબ અવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો. મરીના પહેલી જ ફિલ્મથી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્ટાર બની ગઈ હતી. મરીનાના અભિનયની વિશ્વભરના જાણીતા વિવેચકોએ પ્રશંસા કરી હતી. જાણીતા વિવેચક રોજર એબર્ટથી લઈને અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ જ્યોર્જ બુશ, ફર્સ્ટ લેડી લૌરા બુશ અને હિલેરી ક્લિન્ટન એ ફિલ્મનાં વખાણ કરનારાઓમાં સામેલ છે. મરીના ગુલબહારીને મોલોડિસ્ટ ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં બેસ્ટ યંગ એક્ટરનો એવોર્ડ મળ્યો હતો. ફિલ્મ પૂરી થયા બાદ મરીનાએ સરકારી શાળામાંથી અભ્યાસ પૂરો કર્યો.

બોયફ્રેન્ડના પરિવારે લગ્ન કરવાની ના પાડી
જ્યારે મરીના 23 વર્ષની થઈ ત્યારે તેણે અભિનેતા નૂરલ્લા અઝીઝ સાથે ફેસબુક દ્વારા વાતચીત કરી હતી. નૂરુલ્લા એક અફઘાન શરણાર્થી હતો જેનો ઉછેર પાકિસ્તાનમાં થયો હતો. અફઘાનિસ્તાનમાં વાતાવરણ સુધર્યા બાદ તે ફરીથી અહીં આવ્યો હતો. ઘણી નજીવી નોકરીઓ કર્યા પછી, તેને એક ફિલ્મમાં એક નાનો રોલ મળ્યો અને એક અભિનેતા તરીકે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું.

ફેસબુક પર વાત કરતી વખતે બંને એકબીજાને પ્રેમ કરવા લાગ્યાં હતાં, પરંતુ જેવી જ નૂરુલ્લાના પરિવારને ખબર પડી કે મરીનાએ ફિલ્મમાં કામ કર્યું છે, તો તેઓએ એવું કહીને લગ્ન કરવાનો ઇનકાર કરી દીધો કે આ છોકરી હવે સ્ક્રીન પર નથી અને તેના ચહેરા પર ચારે બાજુથી લોકો વિશ્વ જોઈ શકે છે. બંનેએ 2015માં લગ્ન કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો છતાં પરિવારની સંમતિ ન હતી.

બુરખા વગર ફોટો પાડવા માટે તાલિબાનીનો ફતવો જારી
26 વર્ષની ઉંમરે મરીના 2015માં દક્ષિણ કોરિયન ફિલ્મ ફેસ્ટિવલનો ભાગ બનવા ગઈ હતી. ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં મરીનાએ માથું ઢાંક્યા વગર જ તસવીર ક્લિક કરાવી હતી. આ તસવીર અફઘાનિસ્તાનમાં પહોંચતા જ તાલિબાને તેની વિરુદ્ધ ફતવો બહાર પાડ્યો અને તેને મોતની સજા ફટકારી. મરીનાને આખા અફઘાનિસ્તાનમાં વેશ્યા તરીકે બદનામ કરવામાં આવી હતી અને કાબુલ શહેરમાં તેમની વિરુદ્ધ સૂત્રોચ્ચાર કરવામાં આવ્યા હતા.

પરિવારના સભ્યો પર બોમ્બ ફેંકવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ બચી ગયા હતા
મરીના વિરુદ્ધ એટલી નફરત ફેલાઈ ગઈ હતી કે કેટલાક તાલિબાનોએ તેના પરિવારના સભ્યોને મારવા માટે તેના ઘર પર બોમ્બ ફેંક્યા હતા. સદનસીબે બોમ્બ ફાટ્યો ન હતો.

મરીના 8 વર્ષથી મૃત્યુના ડરથી ઘરે પરત ફરી શકી ન હતી
જ્યારે પરિવારના સભ્યો આ બાબત મરીના અને તેના પતિ સમક્ષ લાવ્યા ત્યારે તેઓએ પોતાનો જીવ બચાવીને ફ્રાન્સના એક નાના આશ્રયમાં છુપાઈ જવું પડ્યું. તે ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ પછી આજ સુધી મરીના તેના ઘરે જઈ શકી નથી કારણ કે તેને જોતા જ મારી નાખવાના આદેશ આપવામાં આવ્યા છે. પરિસ્થિતિથી કંટાળીને મરીનાએ આત્મહત્યા કરવાનો પ્રયાસ પણ કર્યો હતો, પરંતુ તે બચી ગઈ હતી. હાલમાં, મરીના એસાયલમમાં રહીને ડિપ્રેશનની સારવાર લઈ રહી છે.

પતિ મરીનાને એસાયલમમાં લૉક કરે છે અને બહાર જાય છે
ફ્રાન્સમાં મરીના હંમેશાં ડરમાં રહે છે કે કોઈ તેને ઓળખી શકે અને તેના પર હુમલો કરી શકે. જ્યારે પણ પતિ આશ્રય છોડે છે ત્યારે તે બહારથી દરવાજો બંધ કરી દે છે.

મરીના 8 વર્ષ પછી પણ ફ્રાન્સના રેફ્યુજી કેમ્પમાં રહે છે
2015માં 8 વર્ષ પછી મરીના ગુલબહારી આ વર્ષે 26 ફેબ્રુઆરીથી 17 માર્ચ સુધી આયોજિત એશિયન સિનેમાના વેસોલ ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલનો ભાગ બની. આ ફેસ્ટિવલનું આયોજન ફ્રાન્સમાં કરવામાં આવ્યું હતું. ફ્રાન્સની સ્થાનિક વેબસાઈટ estrepublicain.frના રિપોર્ટ અનુસાર, મરીના હજુ પણ ફ્રાન્સના રેફ્યુજી કેમ્પમાં રહે છે.