નાનપણથી આપણે બધા ઇતિહાસ વાંચીને મોટા થયા છીએ કે ભારત પર સિકંદર દ્વારા આક્રમણ કરવામાં આવ્યું હતું. પછી હુણ, શક, પહલવો અને કુશાણો આવ્યા, આ પછી મુસ્લિમ રાજાઓનો યુગ શરૂ થયો અને અંતે યુરોપિયન શક્તિનો યુગ.
શું તમે ક્યારેય સાંભળ્યું છે કે ભારતમાં એવો કોઈ રાજા થયો છે કે જેણે વિદેશમાં પણ પોતાનું રાજ સ્થાપ્યું હોય? હા, ભારતના ઈતિહાસમાં એક એવા યોદ્ધા છે, જેને 'ભારતનો સિકંદર' કહી શકાય.
સન્ડે મોટિવેશનલ કરિયર ફંડામાં સ્વાગત છે!
એક મહાન ચોલ સમ્રાટ
તેમનું નામ રાજેન્દ્ર ચોલ છે, જે ચોલ વંશના બીજા શાસક હતા.
તેમના શાસનકાળ દરમિયાન ચોલ સામ્રાજ્ય ઉત્તરમાં ગંગા નદીના કિનારેથી દક્ષિણમાં માલદીવ્સ અને દક્ષિણપૂર્વમાં મલય દ્વીપકલ્પ, દક્ષિણ થાઈલેન્ડ, સુમાત્રા અને જાવા સુધી વિસ્તરેલું હતું. દક્ષિણ-પૂર્વીય દેશો જેમ કે કંબોડિયા, ઈન્ડોનેશિયા, મલેશિયા વગેરેમાં ભારતીય સંસ્કૃતિનો પ્રભાવ આજે પણ આ દેશોમાં કઠપૂતળીઓ, નાગ અને કુબેરની મૂર્તિઓ અને ઈન્ડોનેશિયાની એરલાઈન્સ ગરુડ એરલાઈન્સના નામ સાથે રામાયણનો પાઠ કરતા જોવા મળે છે.
કોણ હતા રાજેન્દ્ર ચોલ
રાજેન્દ્ર ચોલા પ્રથમનો અગિયારમી સદીમાં થંજાપુરમાં રાજરાજેશ્વર મંદિર બનાવવા માટે પ્રસિદ્ધ રાજ રાજા પ્રથમના ત્યાં થયો હતો. તેમની માતાનું નામ થિરિપુવના મહાદેવી હતું અને તે કોડમ્બલુરની રાજકુમારી હતી. પિતાના મૃત્યુ પછી જ્યારે રાજેન્દ્ર પ્રથમ સિંહાસન પર બેઠા, ત્યારે તેમને એક વિશાળ સામ્રાજ્ય વારસામાં મળ્યું જે તેમણે તેમના 33 વર્ષના શાસન દરમિયાન વધુ વિસ્તરણ કર્યું.
રાજેન્દ્ર ચોલના જીવનમાંથી પાંચ મોટા પાઠ
1) કર્મ માટે સમર્પિત જીવન
રાજેન્દ્ર ચોલનું આખું જીવન સૈન્ય અભિયાનો અને લડાઈમાં વીત્યું જેમાં તેમને સફળતા પણ મળી. તેમણે પાંડ્યો, કેરળ અને શ્રીલંકા પર સંપૂર્ણ વિજય મેળવ્યો. તેમણે ગંગા નદી સુધીના વિજય પછી 'ગંગઈ કોંડ'ની ઉપાધિ ધારણ કરી, જ્યારે 'કડારકોંડ' શીર્ષક દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયામાં તેમનાં અભિયાનોનું પ્રતીક છે.
પાઠ - વારસામાં ભલે આપણને ઘણું બધું મળે, આપણે તેને આગળ વધારવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ.
2) ઉદાર અને કાર્યક્ષમ પ્રશાસક
યુદ્ધવિજેતા હોવા ઉપરાંત તેઓ એક કુશળ પ્રશાસક પણ હતા. આ સામાન્ય રીતે થતું નથી!
તે ઉદાર હતા પણ સજાનું મહત્ત્વ સમજતા હતા. યોગ્ય વિદેશ નીતિનો પરિચય આપતાં તેમણે સરહદી રાજ્યો પ્રત્યે કડક વલણ અપનાવ્યું. તેમણે શાસન-સંસ્થા, લશ્કરી વ્યવસ્થા, આર્થિક સુધારા પર પણ ધ્યાન આપ્યું. તેમની સેનામાં કમાન્ડર તરીકે પણ મહિલાઓની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. તેમણે તેમના રાજ્યમાં સિંચાઈ વ્યવસ્થા માટે તળાવો બાંધ્યાં.
પાઠ - કોઈપણ પ્રકારની સંસ્થા ચલાવવા માટે, તે પારિવારિક હોય, કંપની હોય કે રાજ્ય હોય, કાર્યક્ષમ વહીવટકર્તા બનવું જરૂરી છે અને તેના માટે સંપૂર્ણ પ્રતિબદ્ધતાની જરૂર છે.
3) સ્વપ્નદૃષ્ટા
ભારતમાં યુરોપિયન અને બ્રિટિશ શાસનની જીતનું એક મોટું કારણ તેમની નૌકા તાકાત હતી. પરંતુ નૌકાદળની તાકાત લગભગ 700 વર્ષ પહેલાં રાજેન્દ્ર ચોલ પ્રથમ દ્વારા અનુભવાઈ હતી.
રાજેન્દ્ર ચોલ પ્રથમ પાસે કદાચ તે સમયે વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી નૌકાદળ હતું, તે ફક્ત તેમના દ્વારા જ બનાવવામાં આવ્યું હતું. શ્રીલંકા અને દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયાના વિજયમાં આ મજબૂત નૌકાદળનો મોટો ફાળો હતો.
ચોલોની નૌકાદળ એટલું શક્તિશાળું હતું કે તેણે સમગ્ર બંગાળની ખાડી પર પોતાનું વર્ચસ્વ સ્થાપિત કર્યું. બંગાળની ખાડીને 'ચોલ લેક' કહેવામાં આવતું હતું.
પાઠ - તમારા સમય કરતાં આગળ વધીને, તમે વિશ્વમાં એક નંબર બની શકો છો.
4) શિક્ષણ અને કળાની પ્રશંસા
ત્રિલોચન શિવચાર્યના પુસ્તક 'સિદ્ધાંત સારાવલી' અનુસાર તેઓ પોતે એક કવિ હતા અને તેમણે અનેક શિવ સ્તોત્રો અને સ્તોત્રોની રચના કરી હતી. તેમણે શિક્ષણ માટે એક શાળાની સ્થાપના કરી જ્યાં વેદ, વ્યાકરણ અને ન્યાય શીખવવામાં આવતો હતો અને તેમાં 340 વિદ્યાર્થીઓ અને 14 શિક્ષકો હતા.
પાઠ - શિક્ષિત રાજા હંમેશાં સારો રાજા હોય છે.
5) સફળ બિઝનેસ વ્યૂહરચના
તેણે સામ્રાજ્યની સફળતામાં પૈસા અને વેપારનું મહત્ત્વ સમજ્યું અને વેપાર વધારવાનું નક્કી કર્યું.
તે સમયે ભારતનો મોટાભાગનો વેપાર દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયાના દેશો ચીન અને જાપાન સાથે હતો. કીમતી માલવાહક જહાજો બંગાળની ખાડીમાંથી હિંદ મહાસાગરને પાર કરીને, જાવા, લાઓસ, વિયેતનામ, કંબોડિયાનાં બંદરો પર ઉતારીને ચીન અને જાપાન તરફ જતાં હતાં.
ચોલ પ્રથમ માટે તેના નૌકાદળને મજબૂત બનાવવાનું એક મુખ્ય કારણ આ જહાજોનું રક્ષણ કરવાનું હતું. તેમની પાસે અરેબિયા, ગ્રીસ, ઇજિપ્ત અને રોમ સુધી વ્યાપક વેપાર નેટવર્ક હતું. ફરીથી, આ તેના નૌકાદળને કારણે છે.
પાઠ - અર્થ અને વ્યવસાય એ જીવનનો આધાર છે. આ વિના પ્રગતિની વાત કરવી અર્થહીન છે.
મને આશા છે કે ભારતના બહાદુર સમ્રાટ રાજેન્દ્ર ચોલનું મારું વિશ્લેષણ તમારા માટે ઉપયોગી સાબિત થશે.
સન્ડે મોટિવેશનલ કરિયર ફંડા એ છે કે આપણી પાસે એક્શન-ઓરિએન્ટેડ, સ્વપ્નદૃષ્ટા જીવન જીવવાના ઘણા ઐતિહાસિક મોડલ છે અને આપણે તેનો પ્રેરણા તરીકે ઉપયોગ કરી શકીએ છીએ.
Copyright © 2022-23 DB Corp ltd., All Rights Reserved
This website follows the DNPA Code of Ethics.