સ્ટાર્ટઅપ સિરીઝ:એક પાયલટની દેશી બર્ગર સ્ટોર ખોલવાની કહાની, દિવસે વિમાન ચલાવતો- રાત્રે બિઝનેસ પ્લાન કરતો; 2016 માં પહેલો સ્ટોર ખોલ્યો, હવે 60 આઉટલેટ્સ

2009માં રજત જાયસવાલ અમેરિકામાં પાયલટની તાલીમ લીધા પછી તેના સ્કૂલના મિત્ર ફરમાન બેગ સાથે યુકેથી બિઝનેસ મેનેજમેન્ટનો અભ્યાસ કરીને પરત ફર્યા હતા. રજતને સ્પાઇસ જેટ એરલાઇન્સમાં પાયલટની નોકરી મળી ગઈ અને ફરમાનને આઈટી કંપનીમાં નોકરી મળી. પરંતુ તે બંને દરેક મુલાકાત વખતે ચિંતિત રહેતા હતા કે તેઓ ફક્ત પોતાને નોકરી સુધી મર્યાદિત કરવા માંગતા નથી. ત્યારે શું કરવું? આ સવાલનો જવાબ 2016 માં મળ્યો, જ્યારે બંનેએ મળીને ફાસ્ટ ફૂડ ચેન - 'વોટ એ બર્ગર' ની શરૂઆત કરી હતી.

આઈડિયા: બર્ગરમાં સ્વાદ અથાણાંનો
2009 થી 2015 દરમિયાન લગભગ છ વર્ષ સુધી રજત અને ફરમાન બિઝનેસ માટેના આઇડિયાની શોધ કરતા રહ્યા. બંને નોકરી કરતા રહ્યા હતા, કેટલીક વાર સપ્તાહના અંતે અથવા તો મહિનામાં, તેઓ વાતો કરતા. કેટલાક બિઝનેસ બાબતે સંશોધન કરાતા હતા, પરંતુ વાત બનતી ન હતી. એવામાં એક દિવસ, તેઓ બિઝનેસ પ્લાનની બેઠકના સંદર્ભમાં ફાસ્ટ ફૂડ સ્ટોર પર બેઠા હતા.

ત્યાં બર્ગર ખાતી વખતે તેમણે જોયું કે લોકોમાં બહાર જમવાનું ચલણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે. પછી મેકડોનાલ્ડ્સ હોય કે બર્ગર કિંગનો બર્ગર બનાવવાનો ફોર્મ્યૂલા વિદેશી હોય. જો તેઓ એવા બર્ગર બનાવે જેના સ્વાદમાં દેશીપણું હોય તો તેમના બિઝનેસ માટે શ્રેષ્ઠ છે. થોડા દિવસના રિસર્ચ કર્યા બાદ, તેણે 2016માં દિલ્હીમાં પોતાનો પ્રથમ સ્ટોર ખોલ્યો હતો.

સ્ટાર્ટ: પ્રથમ વિમાન ચલાવતા, પછી બર્ગર વિશે વિચારતા
રજત કહે છે કે દિલ્હીમાં પહેલું સ્ટોર ખોલતી વખતે ઘણો ડર હતો, પરંતુ જો પરિવારના બધા બિઝનેસમેન છે તો એક ભરોસો પણ છે. જો કે, પરિવારના સભ્યોએ જણાવ્યું હતું કે તેઓએ બીજો કોઈ બિઝનેસમાં હાથમાં લેવો જોઈએ. આ ડરને કારણે રજતે પોતાની પાયલટની નોકરી પણ છોડી નહોતી, પરંતુ આને કારણે તેને દરેક દિવસને બે ભાગમાં વહેંચવા પડ્યા. ડબલ જીવન જીવવું પડ્યું હતું. અડધામાં તેઓ નોકરી કરતાં તો અડધામાં પોતાનો બિઝનેસ.

મહત્વની વાત એ છે કે રજતે હજી પણ નોકરી છોડી નથી. તેઓ હજી પણ દેશની પ્રમુખ એરલાઇન્સમાં પાઇલટ છે. રજત કહે છે કે આ એક પ્રોફેશન છે જેમાં વિમાનનું એન્જિન બંધ થયા પછી તમારી પાસે કોઈ કામ નથી હોતું. તમારી નોકરી ફક્ત ત્યારે જ છે જ્યારે તમે વિમાન ચલાવતા હોવ. તેથી તેમની પાસે ઘણો સમય બચતો હતો.

રજતનું કહેવું છે કે ત્યારે સૌથી પહેલા જે વસ્તુ લોકોએ પસંદ કરી તે આલુ અચારી હતી. આ બર્ગરમાં અથાણાંનો સ્વાદ ઉમેરવામાં આવે છે. પછી અમે સમજી ગયા કે લોકોને તે વસ્તુ વધુ પસંદ આવે છે જે તેઓ નાનપણથી જ જમવા આવ્યા છે. પછી તે જ લાઇન સાથે, અમે સંખ્યાબંધ ઘરેલું ફાસ્ટ ફૂડ લોન્ચ કર્યા.

ફંડિંગ: હાલમાં સેલ્ફ ફંડિંગ દ્વારા જ ચાલી રહ્યો છે બિઝનેસ
રજત કહે છે કે તેણે અને ફરમાને પોતાની નોકરીમાંથી પૈસા ઉમેર્યા હતા. આ પછી, તેમને પરિવારનો સપોર્ટ પણ હતો. તેથી પ્રારંભિક તબક્કામાં ભંડોળ નહીં લેવાની સ્ટ્રેટેજી હતી, પરંતુ હવે તેઓ તેમનો બિઝનેસ વિદેશ પણ લઈ જવા માંગે છે. આ માટે, તેઓએ તેમના વતી ભંડોળ મેળવવા તમામ જરૂરી કામગીરી કરી લીધી છે. ટૂંક સમયમાં તેમની કંપનીમાં કેટલાક મોટા રોકાણો આવી રહ્યા છે. જો કે તેઓ અત્યારે તે બાબત જાહેર કરવા માંગતા નથી.

બિઝનેસ મોડેલ: તેઓ તેમનો સ્ટોર્સ અને ફ્રેન્ચાઇઝી વિતરણ કરીને પણ કમાય છે
રજત કહે છે કે સ્ટોર ખોલતાની સાથે જ ગ્રાહકોની કોઈ કમી નહોતી. તેથી, ક્યારેય કોઈ નુકસાન થયું ન હતું. 2016 થી 2019 ના અંત સુધી, કોઈ પડકાર ન હતો. જો કે દર ક્વાર્ટરમાં કંપનીએ વૃદ્ધિ હાંસલ કરી, પરંતુ 2020 ના શરૂઆતના મહિનાથી ગ્રાહકોની અછત પાડવા લાગી હતી. પ્રથમ લોકડાઉનમાં સેલ સંપૂર્ણ રીતે ઠપ થઈ ગયું હતું.

પરંતુ જ્યારે આઉટલેટ્સ બંધ હતા, ત્યારે અમે ઘણી વસ્તુઓ શીખી જે જીવનભર માટે અમને ફાયદાકારક સાબિત થનાર છે. જેમ કે અમે આઉટલેટ ખર્ચ ઘટાડ્યો. તેના વિના પણ બિઝનેસ પર કોઈ ફરક નથી પડ્યો. ગયા વર્ષે જ્યારે ઓક્ટોબર સુધીમાં બજાર ખુલ્યું હતું, ત્યારે અમે પહેલાં કરતાં પણ વધુ વેગ પકડ્યો હતો.

રજતના મતે, તેના બિઝનેસના બે ભાગ છે. પ્રથમ જેને તેઓ પોતે બનાવે છે, તેને તેઓ કંપની સ્ટોર કહે છે. આમાં, ગ્રાહકોના આધારે કંપનીએ અત્યાર સુધી સરેરાશ નિશ્ચિત લાભ મેળવ્યો છે. બીજા સેગમેન્ટમાં, તેઓ પોતાની ચેન ફ્રેન્ચાઇઝી વેચે છે. આમાં તેઓ રોયલ્ટી તરીકે દર મહિનાના વેચાણ પર 6% આપે છે. ફ્રેન્ચાઇઝી આપતી વખતે પાંચ વર્ષ માટે જે લાઇસન્સ ફી મળે છે તે 10 લાખ રૂપિયા હોય છે.

લક્ષ્યાંક: વિદેશમાં પણ ઇન્ડિયાના બર્ગરની ઘણી માંગ, ત્યાં પણ જશે
રજત અને ફરમાન પહેલાં પણ વિદેશમાં રહી ચૂક્યા છે. તેમના પહેલાથી જ વિદેશમાં સંબંધ રહ્યા છે. જ્યારે તેમણે પોતાના વિદેશી મિત્રોને પોતાના બિઝનેસ વિશે જણાવ્યું, ત્યારે તેમણે ત્યાં તેની ફ્રેન્ચાઇઝી ખોલવાની સલાહ આપી. હવે બંને સ્થાપકો આ દિશામાં આગળ વધી રહ્યા છે.

પરંતુ આ પહેલા રજત એક વાત પર ભાર મૂકે છે કે તે ફાસ્ટ ફૂડને ભારતના ગામડાઓ અને શહેરોના પણ દૂરના વિસ્તારો સુધી પહોંચાડવા માંગે છે. માટે તેઓએ રાજસ્થાન, ઝારખંડ, આસામ અને જમ્મુમાં ઘણી જગ્યાએ મુલાકાત લીધી છે. હાલમાં તેઓ રાંચી, જયપુર, ગુવાહાટી અને ઉત્તરપ્રદેશના કેટલાક નાના શહેરોમાં પણ તેમના આઉટલેટ્સ ચલાવી રહ્યા છે. તેઓ હજી પણ વધુ નાના શહેરોમાં અને ગામોમાં પણ તેઓ તેમના બિઝનેસને લઈ જવા માગે છે.