મહારાષ્ટ્રમાં ‘સેન્ટ્રલ સરકાર’:સત્તા પરિવર્તન પછી 8 નિર્ણયો કેન્દ્રના ઈશારે, 25 દિવસમાં 5 વાર દિલ્હી દરબારમાં હાજરી

એકનાથ શિંદેને સીએમ અને દેવેન્દ્ર ફડણવીસને ડેપ્યુટી સીએમ બન્યાને 25 દિવસ થઈ ગયા છે, પરંતુ હજુ સુધી રાજ્યમાં કેબિનેટનું વિસ્તરણ કરવામાં આવ્યું નથી. વિપક્ષ આની પાછળ કેન્દ્ર સરકારને જવાબદાર ઠેરવી રહ્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે દિલ્હીની ગ્રીન સિગ્નલ વિના મહારાષ્ટ્રમાં કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવી રહ્યો નથી. સત્તામાં આવ્યા પછી, ફડણવીસ અને શિંદેએ ત્રણ કેબિનેટ બેઠકો યોજી છે અને તેમાં લેવાયેલા મોટાભાગના નિર્ણયો ભાજપના કેન્દ્રીય નેતૃત્વમાં પ્રતિબિંબિત થાય છે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ થાય છે કે શું મહારાષ્ટ્રની સરકાર હવે દિલ્હીથી ચાલી રહી છે? આવો તમને જણાવીએ મહારાષ્ટ્ર સરકારના આવા 8 નિર્ણયો જેમાં દિલ્હીની દખલગીરી દેખાઈ રહી છે.

શિંદે સરકારના આ 8 નિર્ણયો પર કેન્દ્રની છાપ-
1. બુલેટ ટ્રેન પ્રોજેક્ટ: આ કેન્દ્રનો સૌથી મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ હતો, જેને મહા વિકાસ આઘાડીની સરકારની રચના થતાં જ ઉદ્ધવ ઠાકરે દ્વારા આશ્રય આપવામાં આવ્યો હતો. સત્તામાં આવ્યા બાદ એકનાથ શિંદેએ આ પ્રોજેક્ટને ફરીથી વેગ આપ્યો છે. નેશનલ હાઈ સ્પીડ રેલ કોર્પોરેશન લિમિટેડે બાંદ્રા કુર્લા કોમ્પ્લેક્સ (BKC) ખાતે ભૂગર્ભ સ્ટેશનના નિર્માણના હેતુ માટે મુંબઈ-અમદાવાદ હાઈ સ્પીડ રેલ સર્કિટ માટે ટેન્ડરો બહાર પાડ્યા છે.

2. મેટ્રો કાર શેડ પ્રોજેક્ટ: ઉદ્ધવ સરકારની રચનાના 24 કલાકની અંદર, આરે કોલોનીમાં બનેલ મુંબઈ મેટ્રો-3 કાર શેડને કાંજુરમાર્ગમાં શિફ્ટ કરવામાં આવ્યો. કેન્દ્રે કાંજુરમાર્ગની જમીન પર પોતાનો દાવો કર્યો જ્યાં આ પ્રોજેક્ટ બનવાનો હતો અને મામલો કોર્ટમાં પહોંચ્યો. તેનું બાંધકામ અઢી વર્ષથી અટવાયું હતું અને હવે નવી સરકારની રચના થતાં જ આ પ્રોજેક્ટને ફરીથી આરેના જંગલની જગ્યાએ ખસેડવામાં આવ્યો અને કેન્દ્રની જમીન ફરીથી મુક્ત થઈ ગઈ છે.

3. ફોન ટેપિંગ કેસ: મહારાષ્ટ્ર સરકારે IPS રશ્મિ શુક્લા સાથે સંકળાયેલા કથિત ફોન ટેપિંગ કેસને CBIને સોંપવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. શુક્લા પર આરોપ છે કે તેણે વર્ષ 2019માં ઘણા વિપક્ષી નેતાઓના ફોન ટેપ કર્યા હતા. તે સમયે તે રાજ્ય ગુપ્તચર વિભાગ (SID)ના વડા હતા. શુક્લા દ્વારા કરવામાં આવેલા રેકોર્ડિંગની નકલ દેવેન્દ્ર ફડણવીસે કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયને પહોંચાડી હતી. હવે એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે કેન્દ્રીય ગૃહ વિભાગના કહેવા પર જ રાજ્ય સરકારે આ કેસ કેન્દ્રીય એજન્સીને સોંપ્યો છે.

4. કેન્દ્રના દબાણમાં ડેપ્યુટી સીએમનું પદ લેવું પડ્યુંઃ દેવેન્દ્ર ફડણવીસે ઉદ્ધવ સરકારના પતન પછી તેમની પ્રથમ સંયુક્ત પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું હતું કે તેઓ કેબિનેટમાં સામેલ થશે નહીં. આ નિવેદનના કલાકો પછી, કેન્દ્રીય નેતૃત્વએ સોશિયલ મીડિયા પર તેમના શપથ લેવાની જાહેરાત કરી અને સાંજ સુધીમાં તેમણે ડેપ્યુટી સીએમ તરીકે શપથ લેવા પડ્યા.

5. નામ બદલવા પર પહેલા પ્રતિબંધ, પછી સંમતિ: સીએમ તરીકે શપથ લીધા પછી, એકનાથ શિંદેની આગેવાનીવાળી સરકારે ઔરંગાબાદનું નામ બદલીને સંભાજીનગર, ઉસ્માનાબાદના ધારાશિવ અને નવી મુંબઈ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટનું નામ ડીબી પાટીલ કરવાના નિર્ણય પર રોક લગાવી દીધી હતી. અગાઉની ઉદ્ધવ સરકારે તેની છેલ્લી કેબિનેટ બેઠકમાં નામ બદલવાનો આ નિર્ણય લીધો હતો. જોકે, બાદમાં શિંદેએ ઉદ્ધવ સરકારના આ નિર્ણયનો અમલ કરવો પડ્યો હતો. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર શિંદે સરકારે કેન્દ્રના નિર્દેશ પર જ આ નિર્ણય બદલ્યો હતો.

6. મહાજન કેસ સીબીઆઈને સોંપવામાં આવ્યોઃ ભાજપના નેતા અને રાજ્યના પૂર્વ મંત્રી ગિરીશ મહાજન પર છેડતી અને અપરાધિક ધમકીનો આરોપ હતો, હવે આ કેસ સીબીઆઈને સોંપવાનો આદેશ જારી કરવામાં આવ્યો છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર શિંદે સરકારે ભાજપ નેતૃત્વના આદેશ પર જ આ કેસ કેન્દ્રને સોંપ્યો છે.

7. કેન્દ્રના પ્રોજેક્ટ્સ લાગુ કરવા સૂચનાઃ વડાપ્રધાન મોદીએ રવિવારે 18 મુખ્યમંત્રીઓ અને નાયબ મુખ્યમંત્રીઓ સાથે બેઠક કરી હતી. આમાં દેવેન્દ્ર ફડણવીસ પણ સામેલ હતા. ગતિ શક્તિ, હર ઘર જલ, સ્વામિત્વ જેવી ફ્લેગશિપ યોજનાઓના વધુ સારી રીતે અમલીકરણ પર ભાર મૂકવો અને કેન્દ્ર તરફથી તમામ સીએમ અને ડેપ્યુટી સીએમને ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર. આવી સ્થિતિમાં, એવું માનવામાં આવે છે કે સરકારને ધ્યાનમાં લેતા કેન્દ્રના વધુ કેટલાક પ્રોજેક્ટ રાજ્યમાં લાગુ કરવા પડશે.

8. ઠાકરે પરિવાર પર સકંજો વધારવા તૈયારી: કેન્દ્ર સરકારે પૂર્વ મુખ્યમંત્રી ઉદ્ધવ ઠાકરેના પુત્ર અને પૂર્વ પર્યાવરણ મંત્રી આદિત્ય ઠાકરેના અઢી વર્ષના મંત્રાલયના કામનું ઓડિટ કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. આને ઠાકરે પરિવાર સામે મોટા આંચકા તરીકે જોવામાં આવી રહ્યો છે.

'ખરી સરકાર દિલ્હીથી ચાલી રહી છે'
વરિષ્ઠ પત્રકાર અને રાજકીય નિષ્ણાત રવિ કિરણ દેશમુખનું કહેવું છે કે સરકાર બન્યા બાદ બંને 5-7 વખત દિલ્હી જઈ ચુક્યા છે. બંનેએ ગૃહમંત્રી અમિત શાહ, બીજેપી અધ્યક્ષ જેપી નડ્ડા અને વડાપ્રધાન મોદી સાથે અનેકવાર બેઠકો કરી છે. જે રીતે એકનાથ શિંદેએ સીએમ બન્યા પછી કેન્દ્રના સૌથી મહત્વાકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ એટલે કે બુલેટ ટ્રેનનું કામ ફરી શરૂ કર્યું, મેટ્રો કાર શેડને આરે કોલોનીમાં શિફ્ટ કર્યો, તે સ્પષ્ટ છે કે અહીં ભલે શિંદે સીએમ અને ફડણવીસ ડેપ્યુટી સીએમ હોય. પરંતુ વાસ્તવિક દિલ્હીથી જ સરકાર ચાલે છે.

દિલ્હીના કારણે કેબિનેટ વિસ્તરણમાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે
વરિષ્ઠ પત્રકાર સંજય અવટેએ કહ્યું કે કેબિનેટ વિસ્તરણની યાદી દિલ્હીમાં તૈયાર થઈ રહી છે, તેમાં ઘણા ચોંકાવનારા નામ હોઈ શકે છે. દિલ્હી એટલે કે અમિત શાહ, જેપી નડ્ડા અને પીએમ મોદી બધું મેનેજ કરી રહ્યા છે. તેમના તરફથી સ્પષ્ટ સંકેતો આપવામાં આવ્યા છે કે સીએમ પદ પછી શિવસેનાને કોઈ મહત્વપૂર્ણ મંત્રાલય આપવામાં આવશે નહીં. શિંદેને સીએમ અને ફડણવીસને ડેપ્યુટીનું પદ મળવું એ સાબિત કરે છે કે આ સરકાર દિલ્હીથી ચાલી રહી છે.

દીપક કેસરકરે દિલ્હીના સંપર્કમાં હોવાની સ્વીકારી વાત

દિલ્હીથી સરકાર ચલાવવાના સવાલ પર શિંદે જૂથના શિવસેનાના પ્રવક્તા દીપક કેસરકરે કહ્યું કે જ્યારે અમે ઉદ્ધવ ઠાકરે સાહેબ સાથે હતા ત્યારે તેમની વાત સાંભળતા હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે તમે ભાજપ સાથે ગઠબંધન કરો. અમે તેમને એમ પણ કહ્યું કે જો આપણે કોઈ બીજા સાથે ગઠબંધન કરીશું તો અમારે તેમની વાત સાંભળવી પડશે. તેથી આજે અમે ભાજપ સાથે છીએ અને ભાજપનું મુખ્યાલય દિલ્હીમાં છે, તેથી ત્યાંથી તેમની પરવાનગી લેવી કે લેવી શક્ય છે અને આમાં કંઈ ખોટું નથી. જ્યારે ઉદ્ધવ ઠાકરે મુખ્યમંત્રી બન્યા ત્યારે તેઓ પણ ગયા અને સોનિયા ગાંધીને મળ્યા. ત્યારે કોઈએ પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો ન હતો, તો હવે શા માટે સવાલો ઉઠાવવામાં આવે છે?

'દિલ્હીના ગ્રીન સિગ્નલ વિના રાજ્યમાં કોઈ નિર્ણય નહીં'
સોમવારે પૂર્વ ડેપ્યુટી સીએમ અજિત પવારે કહ્યું કે દિલ્હીના ગ્રીન સિગ્નલ વિના મહારાષ્ટ્રમાં કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવી રહ્યો નથી. જો તેમની પાસે બહુમતી છે તો મંત્રીમંડળના વિસ્તરણમાં કેમ વિલંબ થઈ રહ્યો છે. રાજ્ય સરકારે તાત્કાલિક વિધાનસભાનું સત્ર બોલાવવું જોઈએ. આ અંગે અમે મુખ્યમંત્રી અને નાયબ મુખ્યમંત્રીને પત્ર લખ્યો છે. તેઓ માત્ર કેન્દ્રના પ્રોજેક્ટને આગળ લઈ રહ્યા છે અને મહારાષ્ટ્રના લોકો પર કોઈ ધ્યાન આપવામાં આવી રહ્યું નથી.

સુપ્રીમ કોર્ટમાં મામલાઓને કારણે કેન્દ્ર મંજૂરી આપી રહ્યું નથી
ઉદ્ધવ ઠાકરેને છોડીને શિંદે છાવણી છોડનારાઓમાં પૂર્વ સરકારના આઠ પ્રધાનોનો સમાવેશ થાય છે. આવી સ્થિતિમાં તેમને વર્તમાન સરકારમાં મંત્રી પદ પણ આપવામાં આવશે. ભાજપના નજીકના એક નેતાએ કહ્યું કે ઉદ્ધવ ઠાકરે જૂથ દ્વારા સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવેલી સસ્પેન્શન પિટિશનને કારણે કેબિનેટ વિસ્તરણમાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે. કેન્દ્રને લાગે છે કે જો સુપ્રીમ કોર્ટ આમાંથી કોઈપણ ધારાસભ્યને ગેરલાયક ઠેરવે છે તો તે તેમના માટે મોટો આંચકો હોઈ શકે છે. આ જ કારણ છે કે અલગ-અલગ કારણોના આધારે મંત્રીમંડળના વિસ્તરણને આગળ ધપાવવામાં આવી રહ્યું છે.

અગાઉની સરકારોમાં પણ આ સિસ્ટમ ચાલી રહી છે
રાજકીય નિષ્ણાત રાજુ પરુલેકર કહે છે, “આ પહેલી વાર નથી કે રાજ્યમાં સરકાર દિલ્હીના ઈશારે ચાલી રહી હોય. સામાન્ય રીતે કેન્દ્ર અને રાજ્યમાં એક જ પક્ષની સરકાર હોય ત્યારે રાજ્યના નિર્ણયોમાં કેન્દ્રની દખલગીરી જોવા મળે છે. ભૂતકાળમાં પણ જ્યારે મહારાષ્ટ્ર અને કેન્દ્રમાં કોંગ્રેસની સરકાર હતી ત્યારે મોટાભાગના નિર્ણયો પર સોનિયા ગાંધી અંતિમ મહોર લગાવતા હતા.