ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટખેડૂત અને ખેલાડી તૈયાર કરશે RSS:25 એકરમાં બની રહ્યું છે સંઘનું સ્કિલ સેન્ટર; એક હોસ્પિટલ પણ બનશે, જ્યાં ફ્રી સારવાર થશે

દિલ્હીથી 85 કિલોમીટર દૂર હરિયાણાના પાણીપત જિલ્લાના પટ્ટીકલ્યાણા ગામમાં એક મોટી ઇમારત બનાવવામાં આવી રહી છે. આ RSSનું એટલે કે રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘનું 25 એકર જમીન પર સ્કિલ સેન્ટર બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. જેમાં એકસાથે બે હજારથી વધુ લોકો તાલીમ લઈ શકશે.

કેન્દ્રમાં આરએસએસનું નામ નહીં હોય, પરંતુ યુવાનોને જોડવા માટે સંઘની આ એક મોટી યોજના છે. આ એક કેન્દ્રથી, આરએસએસ સીધું નજીકનાં 100 ગામો સાથે જોડાશે. અહીં યુવાનોને યોગ ઉપરાંત કૃષિ અને રમતગમતની તાલીમ પણ મળશે.

આ બિલ્ડિંગ 6 માળની હશે, પરંતુ હજુ માત્ર બે માળ જ લગભગ તૈયાર છે. જેમાં આ વખતે સંઘે તેના પ્રતિનિધિઓની વાર્ષિક બેઠક યોજી છે. જેમાં 1400થી વધુ લોકોએ ભાગ લીધો હતો. બિલ્ડિંગના પ્રોજેક્ટ મોડલને જોઈને અંદાજ લગાવી શકાય છે કે આ બિલ્ડિંગ કેટલી આલીશાન હશે. તેની બે બાજુએ 6 માળની ઇમારત અને મધ્યમાં 2000થી વધુ લોકોની ક્ષમતાવાળો કોન્ફરન્સ હોલ હશે. કેન્દ્રમાં એક હોસ્પિટલ પણ બનાવવામાં આવી છે, જ્યાં તમામ તબીબી પરીક્ષણો વિના મૂલ્યે કરવામાં આવશે.

હોસ્પિટલ, કૌશલ્ય કેન્દ્ર સાથે ગૌશાળા પણ
આરએસએસના હરિયાણા પ્રાંત પ્રચારક રાજેશ કુમાર કહે છે, 'આ કેન્દ્રનો એક ચતુર્થાંશ ભાગ પણ હજુ તૈયાર નથી. હોસ્પિટલનું બિલ્ડિંગ પૂર્ણ થયું છે. આ હોસ્પિટલ નજીકનાં 100 ગામો માટે બનાવવામાં આવી છે. અહીં તમામ પ્રકારના મેડિકલ ટેસ્ટ ફ્રી કરવામાં આવશે. મોટી ગૌશાળા બનાવવામાં આવી છે. તેની પાસે હાલમાં 200 ગાયો છે. કોન્ફરન્સ હોલ પણ તૈયાર છે. આ હોલમાં સંઘના પ્રતિનિધિ ગૃહની બેઠકો પણ યોજાઈ છે.’

પ્રતિનિધિ સભાની બેઠકમાં જ પ્રસ્તાવ પસાર કરવામાં આવ્યો હતો કે હવે સંઘ યુવાનોને રોજગાર મેળવવામાં મદદ કરશે. પટ્ટીકલ્યાણા ગામમાં જે તાલીમ કેન્દ્ર બનાવવામાં આવી રહ્યું છે તે સંઘના આ જ પ્રસ્તાવનું પ્રથમ મોડેલ છે. આ કેન્દ્રનું નામ સેવા સદન અને ગ્રામ વિકાસ કેન્દ્ર છે, એટલે કે સંઘ તેને સીધું પોતાના નામે ચલાવશે નહીં. પ્રોજેક્ટની કિંમત હજુ જાહેર કરવામાં આવી નથી, પરંતુ તેને બનાવનારી કંપનીના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, પાર્કિંગમાં જ લગભગ 15 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ થશે.

અહીં મૂકવામાં આવેલ પ્રોજેક્ટના મોડલમાં બિલ્ડિંગ ડિઝાઈન કરનાર કંપનીનું નામ પણ લખેલ છે. કંપનીના ક્લાયન્ટ તરીકે સંઘ નહીં, પરંતુ સંઘ સાથે સંકળાયેલા શ્રી માધવ જન સેવા ન્યાસનું નામ છે. RSSના હરિયાણા એકમના પ્રાંત સંઘચાલક પવન જિંદાલ આ ટ્રસ્ટના પ્રમુખ છે. સંઘે દરેક રાજ્યના જિલ્લાઓમાં આવાં કેન્દ્રો શરૂ કરવાનો પ્રસ્તાવ તૈયાર કર્યો છે. તેની સમયમર્યાદા 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલાંની છે.

'સંઘ હી સમાજ'ના મિશન પર આર.એસ.એસ.
RSS 2025માં 100 વર્ષ પૂર્ણ કરશે. આ સંદર્ભમાં, RSSએ 'સંઘ હી સમાજ' મિશન શરૂ કર્યું છે. આ કરવામાં આ કેન્દ્ર મોટી ભૂમિકા ભજવશે. આ કેન્દ્ર દ્વારા સંઘ પાણીપતનાં 100 ગામોને દત્તક લઈ રહ્યું છે. મેડિકલ ચેકઅપ ફ્રી કરીને સંસ્થા લોકોને સીધી મદદ કરશે.

જો આ ગામોના યુવાનોને આ કેન્દ્રમાંથી વિવિધ પ્રકારનું કૌશલ્ય પ્રાપ્ત થશે તો સંઘનો યુવા સમૂહ આપોઆપ વિસ્તરશે. એક રીતે, આ કેન્દ્ર પ્રારંભિક મોડેલ તરીકે 100 ગામોમાં લાગુ કરવામાં આવશે. સંઘનું માનવું છે કે સમાજની અંદર સંગઠનની પકડ મજબૂત કરવામાં આવાં કેન્દ્રો ખૂબ જ અસરકારક સાબિત થશે.

સંઘે શાખાઓને ઝડપથી વધારવાની યોજના પણ બનાવી છે. આ કેન્દ્ર દરેક ગામમાં શાખાઓ માટે સ્વયંસેવકો તૈયાર કરવાનું પણ કામ કરશે. રાજેશ કુમાર કહે છે, 'એવું નથી કે સંઘ આવું કામ પહેલીવાર કરી રહ્યું છે. આવા પ્રયાસો નાના પાયે થતા રહ્યા છે, પરંતુ આટલા મોટા પાયા પર આ પહેલો પ્રયાસ છે.’

સરસંઘચાલક મોહન ભાગવતે 5 વર્ષ પહેલાં આ કેન્દ્રનું ભૂમિપૂજન કર્યું હતું. હવે દત્તાત્રેય હોસાબલેએ હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સ પહેલાં તેનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. કેરળનાં સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર સંઘ ટૂંક સમયમાં કેરળમાં પણ આ પ્રકારનું કેન્દ્ર સ્થાપવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.

વર્ષના અંત સુધીમાં બે માળનું કામ પૂર્ણ થશે
હું અંદર ગઈ અને રિસેપ્શન ઓફિસમાં એક કાર્યકર મળ્યા. બિલ્ડિંગનું મોડલ બતાવીને તેમણે કહેવાનું શરૂ કર્યું - 'આ હાઈટેક બિલ્ડિંગ હશે. કોન્ફરન્સ હોલમાં પ્રોજેક્ટર અને સમગ્ર બિલ્ડિંગમાં વાઈફાઈ કનેક્ટિવિટી હશે.’

તૈયાર થવામાં કેટલો સમય લાગશે? જવાબમાં તેમણે કહ્યું, 'આ વર્ષના અંત સુધીમાં બે માળનું કામ પૂર્ણ કરવાની યોજના છે. સમગ્ર બિલ્ડિંગને પૂર્ણ કરવામાં ઘણો સમય લાગશે.’

આ કાર્યકર્તાઓ બિલ્ડિંગના બાંધકામની શરૂઆતથી જ આ પ્રોજેક્ટ સાથે જોડાયેલા છે. મેં તેમની સાથે વાત કરી ત્યારે અહીં સંઘની બેઠક ચાલી રહી હતી. એટલા માટે તેઓ કેન્દ્ર વિશે વધુ કહેવાનું ટાળતા હતા. તેમણે જે કંઈપણ કહ્યું, તેમણે પોતાની ઓળખ જાહેર નહીં કરવાનું વચન લીધા પછી જ કહ્યું.

હોસ્પિટલ, સ્કિલ સેન્ટર સાથે ગૌશાળા
સેવા સાધના અને ગ્રામ વિકાસ કેન્દ્રમાં હોસ્પિટલ, પુસ્તકાલય, રમતગમત સંકુલ, તાલીમ કેન્દ્ર, યોગ અને ધ્યાન કેન્દ્ર, ઓર્ગેનિક અને ઝીરો બજેટ ફાર્મિંગ સેન્ટર, વ્યસન મુક્તિ કેન્દ્ર અને ન્યાય ચૌપાલ જેવા વિભાગો હશે. અહીંથી સારા ખેલાડીઓ અને કૌશલ્ય પ્રાપ્ત કરીને આત્મનિર્ભર બને તેવા યુવાનો તૈયાર થશે. યુવાનોને કૌશલ્યવાન બનાવવા દરેક ક્ષેત્રના નિષ્ણાતો તાલીમ આપશે.

હરિયાણામાં આવતા વર્ષે ચૂંટણી, તે પહેલાં કેન્દ્ર શરૂ થઈ જશે
હરિયાણામાં 2024માં વિધાનસભાની ચૂંટણી છે. ત્યાં સુધી આ બિલ્ડિંગ ભલે પૂર્ણ નહીં થાય, પરંતુ સ્કિલ સેન્ટરનું કામ શરૂ થશે. હોસ્પિટલ પણ ખૂલશે. આથી ચૂંટણી પહેલાં આ કેન્દ્ર ખટ્ટર સરકાર સામેની એન્ટિ ઈન્કમ્બન્સી ઘટાડી શકે છે. હરિયાણાના હાલના સીએમ મનોહરલાલ ખટ્ટર સંઘના ભૂતપૂર્વ વરિષ્ઠ પ્રચારક છે. તેથી સંઘના આ કામને ખટ્ટર સરકાર સાથે જોડીને જ જોવામાં આવશે.

દિલ્હી સ્કિલ સેન્ટરથી દૂર નથી
હરિયાણામાં બની રહેલું આ સેન્ટર દિલ્હીથી માત્ર 85 કિલોમીટર દૂર છે. તાજેતરમાં બનેલા એક્સપ્રેસ વેએ આ સફર વધુ ટૂંકી કરી છે. દિલ્હીથી માત્ર 1.30 કલાકમાં પહોંચી શકાય છે.

પ્રતિનિધિ સભાની બેઠકમાં પણ સ્કિલ સેન્ટરનો ઉલ્લેખ
સરકાર્યવાહ દત્તાત્રેય હોસાબલેએ પ્રતિનિધિ સભામાં પસાર થયેલા ઠરાવોનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું કે, કેરળમાં સબરીમાલા મંદિરની શાખા એક સર્વે કરી રહી છે. આ સર્વે આસપાસના વિસ્તારોમાં રહેતા લોકો પર છે. સર્વેના મુખ્ય મુદ્દાઓ છે, જેમ કે અહીંના લોકોની શું સમસ્યાઓ છે. રોજગારનું સ્તર શું છે, તેઓ ખેતી કેવી રીતે કરે છે.

સર્વેક્ષણના આધારે, શાખાઓ તે વિસ્તારોના લોકો માટે સેવાનું એક મોડેલ બનાવશે. 10થી 15 રાજ્યો આવી દરખાસ્ત લઈને આવ્યાં છે.

સર્વેક્ષણમાં મળેલા ડેટાના આધારે, શાખાઓ લોકોને કુશળ બનાવવા, સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત સમસ્યાઓ દૂર કરવા, સામાજિક સમસ્યાઓ સમજવા અને તેના ઉકેલ માટે કામ કરશે. ત્યારબાદ સંઘના કામકાજની અસર અંગે પણ ડેટા તૈયાર કરવામાં આવશે. વાસ્તવમાં, આ મોડલ સંઘના કાર્ય પર સવાલ ઉઠાવનારાઓ માટે પુરાવા સાથે રિપોર્ટ કાર્ડ તૈયાર કરવા માટે પણ છે.