ભાસ્કર એક્સપ્લેનર:પંજાબમાં ગ્રેનેડ હુમલો, હિમાચલમાં ખાલિસ્તાની ઝંડા, જાણો કઈ રીતે પાકિસ્તાન ભારતમાં ખાલિસ્તાનને આપે છે સાથ

પંજાબના મોહાલીમાં પોલીસ ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરોની ઓફિસ પર રોકેટ પ્રોપેલ્ડ ગ્રેનેડ (RPG) હુમલા બાદ સુરક્ષા એજન્સીઓ સતર્ક થઈ ગઈ છે. પ્રતિબંધિત ખાલિસ્તાન જૂથ શીખ ફોર જસ્ટિસ (SFJ) એ હુમલાની જવાબદારી લીધી છે. બીજી તરફ, રાષ્ટ્રીય તપાસ એજન્સી (NIA) આ હુમલા પાછળના આતંકવાદી ષડયંત્રની તપાસ કરી શકે છે. NIAનું માનવું છે કે પંજાબમાં ખાલિસ્તાની જૂથ ફરી માથું ઉંચકી રહ્યું છે અને તેની પાછળ પાકિસ્તાનનો હાથ છે.

આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે પાકિસ્તાન પંજાબ સહિત આસપાસના રાજ્યોમાં ભારત વિરોધી ખાલિસ્તાની આતંકવાદીઓને કેવી રીતે હવા આપી રહ્યું છે? તાજેતરના ભૂતકાળની કઈ ઘટનાઓ આ તરફ ઈશારો કરી રહી છે? સુરક્ષા એજન્સીઓએ કઈ ચેતવણી આપી?

આ પ્રશ્નોના જવાબો જાણતા પહેલા, ચાલો એક પોલમાં ભાગ લઈએ...

પંજાબ અને આસપાસના રાજ્યોમાં ખાલિસ્તાની જૂથ ફરી માથું ઊંચું કરી રહ્યું છે
પંજાબ, હરિયાણા, હિમાચલ પ્રદેશ જેવા રાજ્યોમાં છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓ દરમિયાન આવી ઘણી આતંકવાદી ઘટનાઓ બની છે, જે દર્શાવે છે કે ખાલિસ્તાની જૂથ આ રાજ્યોમાં ફરી પોતાનું માથું ઉંચુ કરી રહ્યું છે. છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓ દરમિયાન બનેલી આ ઘટનાઓ પર એક નજર કરીએ.

8 ઓગસ્ટ 2021: અમૃતસરના અજનાલામાં તેલના ટેન્કરને ઉડાડવા માટે ટિફિન બોમ્બનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો. આ કેસમાં પંજાબ પોલીસે પાકિસ્તાની ગુપ્તચર એજન્સી ISI દ્વારા સમર્થિત આતંકવાદી મોડ્યુલ સાથે સંકળાયેલા 4 લોકોની ધરપકડ કરી હતી.

8 ઓગસ્ટ 2021: અમૃતસર પોલીસે લોપોકેના ડાલકે ગામમાંથી પાંચ હેન્ડ ગ્રેનેડ અને એક ટિફિન બોમ્બ જપ્ત કર્યા.

21 ઓગસ્ટ 2021: કપૂરથલા પોલીસે ફગવાડામાંથી બે હેન્ડ ગ્રેનેડ અને એક ટિફિન બોમ્બ અને અન્ય વિસ્ફોટકો પણ જપ્ત કર્યા.

15 સપ્ટેમ્બર 2021: પાકિસ્તાની સરહદની નજીક, ફાઝિલ્કા જિલ્લાના જલાલાબાદમાં બાઇક વિસ્ફોટની ઘટનામાં એક વ્યક્તિનું મૃત્યુ થયું. આ મામલામાં પ્રવીણ કુમાર નામના વ્યક્તિની ધરપકડ કરવામાં આવી છે, જે ફાઝિલકાના ધરમુપુર ગામનો રહેવાસી છે. આ ગામ પાકિસ્તાનની સરહદથી માત્ર 3 કિમી દૂર છે.

7 નવેમ્બર 2021: પંજાબના નવાશહેરમાં, ક્રાઇમ ઇન્વેસ્ટિગેટિવ એજન્સી (CIA) ની ઇમારત પર હેન્ડ ગ્રેનેડથી હુમલો કરવામાં આવ્યો, પોલીસકર્મીઓ બહુ ઓછા બચ્યા. આ હુમલાના કાવતરામાં પાકિસ્તાન ભાગી ગયેલા ગેંગસ્ટર હરવિંદર સિંહ રિંડાનું નામ સામે આવ્યું છે.

22 નવેમ્બર 2021: પંજાબના પઠાણકોટમાં ભારતીય આર્મી કેમ્પ પાસે ગ્રેનેડ વિસ્ફોટ થયો.

23 ડિસેમ્બર 2021: લુધિયાણા કોર્ટમાં બ્લાસ્ટ થયો. બ્લાસ્ટને અંજામ આપનાર ગગનદીપનું મોત, 6 અન્ય ઘાયલ થયા હતા. NIAએ આ મામલામાં પ્રતિબંધિત ખાલિસ્તાની જૂથ શીખ ફોર જસ્ટિસના જસવિંદર સિંહ મુલતાની વિરુદ્ધ કેસ નોંધ્યો હતો. NIAની સૂચના પર મુલતાનીની જર્મનીમાં અટકાયત કરવામાં આવી હતી. NIAએ કહ્યું કે મુલતાનીએ વિસ્ફોટકો પાકિસ્તાનની મદદથી લુધિયાણામાં વિસ્ફોટ માટે પહોંચાડ્યા હતા.

30 એપ્રિલ 2022: પટિયાલામાં ખાલિસ્તાની સમર્થકો અને શિવસેના વચ્ચે અથડામણ થઈ, જેમાં 3 લોકો ઘાયલ થયા. ખાલિસ્તાની આતંકવાદી અને SFJ નેતા ગુરપતવંત સિંહ પન્નુએ ખાલિસ્તાન સ્થાપના દિવસ મનાવવાની જાહેરાત કર્યા બાદ આ અથડામણ થઈ હતી અને શિવસેનાએ તેનો વિરોધ કર્યો હતો.

5 મે 2022: હરિયાણા પોલીસે કરનાલમાંથી 4 લોકોની જંગી માત્રામાં હથિયારો અને વિસ્ફોટકો સાથે ધરપકડ કરી. આ લોકો પંજાબથી હરિયાણામાં હથિયારો લઈ જતી વખતે પોલીસના હાથે ઝડપાઈ ગયા હતા. પોલીસે જણાવ્યું હતું કે ચારેય પાકિસ્તાની ગુપ્તચર એજન્સી ISI સાથે સંબંધ ધરાવતા હતા.

8 મે 2022: પંજાબ પોલીસે તરનતારન જિલ્લાના નૌશેરા પન્નુ ગામમાંથી IED અને 1.5 kg RDX સાથે બે વ્યક્તિને પકડ્યા. પોલીસનું કહેવું છે કે તેમનો પ્લાન પંજાબમાં બ્લાસ્ટ કરવાનો હતો.

8 મે 2022: હિમાચલ પ્રદેશના ધર્મશાળામાં વિધાનસભાના મુખ્ય દ્વાર અને બાઉન્ડ્રી વોલ પર ખાલિસ્તાની ઝંડા અને પોસ્ટરો લગાવવામાં આવ્યા. આ ઘટના પાછળ ખાલિસ્તાની જૂથ શીખ ફોર જસ્ટિસનો હાથ બહાર આવ્યો હતો.

9 મે 2022: મોહાલીમાં પંજાબ પોલીસના ઇન્ટેલિજન્સ બ્યુરોની ઓફિસ પર રોકેટ પ્રોપેલ્ડ ગ્રેનેડ વડે હુમલો કરવામાં આવ્યો, જો કે ગ્રેનેડ ફાટ્યો ન હતો અને માત્ર કાચના દરવાજા અને બારી તૂટ્યા હતા.

દેશમાં ખાલિસ્તાનીઓ ફરી સક્રિય થવા પાછળ પાકિસ્તાનનો હાથ
તાજેતરના ભૂતકાળમાં પંજાબ, હરિયાણા અને હિમાચલ પ્રદેશમાં બનેલી ઘટનાઓ દેશમાં ફરીથી ખાલિસ્તાની આતંકવાદીઓનું માથું ઊંચકવા તરફ ઈશારો કરે છે. NIA મોહાલીમાં પોલીસ ઓફિસ પર થયેલા ગ્રેનેડ હુમલાની આતંકી ષડયંત્રના એંગલથી તપાસ કરી શકે છે. NIAનું માનવું છે કે મોહાલી ગ્રેનેડ હુમલા પાછળ પંજાબમાં ફરી સક્રિય થઈ રહેલા ખાલિસ્તાની જૂથનો હાથ હોઈ શકે છે.

અહેવાલો અનુસાર, તાજેતરના દિવસોમાં કાશ્મીરમાં આતંકવાદ ફેલાવવાની ભારતીય સેનાની કાર્યવાહી નબળી પડી ગયા બાદ પાકિસ્તાન ભારતના પંજાબમાં ખાલિસ્તાની આતંકવાદને બળ આપી રહ્યું છે. પાકિસ્તાન ખાલિસ્તાન સમર્થક આતંકવાદીઓને ભંડોળ પૂરું પાડવા ઉપરાંત તેમને સતત હથિયારો અને દારૂગોળો પૂરો પાડે છે.

ખાસ વાત એ છે કે સુરક્ષા એજન્સીઓનું કહેવું છે કે દેશમાં ખાલિસ્તાની આતંકવાદીઓ ફરી સક્રિય થવા પાછળ પાકિસ્તાનનો હાથ છે. જેમાં પાકિસ્તાની ગુપ્તચર એજન્સી ISI ડ્રોન દ્વારા સરહદી વિસ્તારોમાં હથિયારો અને દારૂગોળો પહોંચાડીને ખાલિસ્તાની આતંકવાદીઓને મદદ કરી રહી છે.

અહેવાલો અનુસાર, પાકિસ્તાન પંજાબમાં વિસ્ફોટકો અને હથિયારો પહોંચાડવા માટે ડ્રોનની મદદ લઈ રહ્યું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ ડ્રોન ચીનથી પાકિસ્તાન પહોંચી રહ્યા છે. અહેવાલો અનુસાર, એક ડ્રોન પાકિસ્તાનથી પંજાબના ખેતરોમાં એક સમયે 10 કિલો શસ્ત્રો અને વિસ્ફોટકો ફેંકે છે, જે પછી સ્થાનિક એજન્ટો દ્વારા લેવામાં આવે છે અને આગળના સ્થાનો પર લઈ જવામાં આવે છે.

પંજાબ પોલીસના જણાવ્યા અનુસાર, તાજેતરમાં કરનાલમાં ધરપકડ કરાયેલા ચાર બબ્બર ખાલસા આતંકવાદીઓ પાસેથી જે હથિયારો મળી આવ્યા હતા, તે પાકિસ્તાને તેમને ડ્રોન દ્વારા જ મોકલાવ્યા હતા. પોલીસનું કહેવું છે કે આ આતંકવાદીઓએ આ હથિયારો અને વિસ્ફોટકો પાકિસ્તાનમાં બેઠેલા ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરવિન્દર સિંહ રિંડાએ ઉલ્લેખિત લોકેશન પર પહોંચાડવાના હતા.

માત્ર હથિયારો જ નહીં, ડ્રગ્સ પણ પાકિસ્તાનથી સપ્લાય થાય છે
આ જ વર્ષે 9 મેના રોજ અમૃતસર ઈન્ટરનેશનલ બોર્ડર પર પાકિસ્તાનથી ડ્રોન મારફતે મોકલવામાં આવતું 11 કિલો હેરોઈન ઝડપાયું હતું. આ પહેલીવાર નથી જ્યારે પાકિસ્તાનથી પંજાબ મોકલવામાં આવેલ ડ્રગ્સ ઝડપાયું હોય. સુરક્ષા એજન્સીઓનું માનવું છે કે પાકિસ્તાન હથિયારો અને ડ્રગ્સની સપ્લાય દ્વારા ભારત સામે પ્રોક્સી વોર ચલાવી રહ્યું છે.

અગાઉ ઓગસ્ટ 2021માં, આવા જ એક ઓપરેશનમાં, BSF અને પંજાબ પોલીસે અમૃતસરના સરહદી વિસ્તારમાંથી પાકિસ્તાનથી દાણચોરી કરાયેલા 200 કરોડ રૂપિયાનું ડ્રગ્સ જપ્ત કર્યું હતું.

તાજેતરની ઘટનાઓમાં કયા ખાલિસ્તાની આતંકવાદીઓનું નામ લેવામાં આવી રહ્યું છે?
પ્રતિબંધિત ખાલિસ્તાની સંગઠન શીખ ફોર જસ્ટિસ (SFJ) એ મોહાલીમાં પોલીસ ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરો ઓફિસ પર હુમલાની જવાબદારી લીધી છે. SFJએ હિમાચલ પ્રદેશ વિધાનસભાની બહાર ખાલિસ્તાની ઝંડા ફરકાવવાની જવાબદારી પણ સ્વીકારી છે.

એક ઓડિયો સંદેશ જારી કરીને, SFJના ગુરપતવંત સિંહ પન્નુએ માત્ર મોહાલી હુમલાની જવાબદારી સ્વીકારી ન હતી પરંતુ હિમાચલ પ્રદેશના સીએમ જયરામ ઠાકુરને ખાલિસ્તાની જૂથોનો સામનો કરવા ચેતવણી પણ આપી હતી. પન્નુએ ઠાકુરને હિમાચલ વિધાનસભાની બહાર ખાલિસ્તાની ઝંડા ફરકાવવાના મામલે કાર્યવાહી ન કરવાની પણ ધમકી આપી હતી.

ગુરપતવંત સિંહ પન્નુઃ પન્નુ પંજાબના અમૃતસરના રહેવાસી છે. અહેવાલો અનુસાર, તેણે 2007માં યુએસમાં શીખ ફોર જસ્ટિસ (SFJ)ની રચના કરી હતી. હાલમાં પન્નુ અમેરિકામાં રહે છે અને ત્યાંથી તેની આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓ ચલાવે છે. SFJ ખાલિસ્તાની વિચારધારાનો સમર્થક છે. પન્નુએ પંજાબમાં ખાલિસ્તાનનો ઝંડો લહેરાવનારને લગભગ 2 લાખ રૂપિયાનું ઈનામ પણ જાહેર કર્યું હતું.

2020માં, તેણે પંજાબને ભારતથી અલગ કરવા માટે લંડનમાં જનમત યોજવાની જાહેરાત કરી હતી, ત્યારબાદ ભારતે આતંકવાદ વિરોધી કાયદા UAPA હેઠળ SFJ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. તાજેતરમાં, હિમાચલ પ્રદેશ વિધાનસભાની બહાર ખાલિસ્તાની ઝંડા લગાવ્યા બાદ સરકારે પન્નુ વિરુદ્ધ UAPA હેઠળ કેસ નોંધ્યો છે.

હરવિંદર સિંહ રિંડાઃ પંજાબના નૌશેરામાં હુમલાનો શંકાસ્પદ

હાલમાં જ કરનાલમાં પકડાયેલા બબ્બર ખાલસાના ચાર આતંકીઓ પાકિસ્તાનમાં બેઠેલા ગેંગસ્ટર હરવિંદર સિંહ રિંડા સાથે હોવાની વાત સામે આવી છે. આ સાથે તરનતારનમાં પકડાયેલા આરડીએક્સમાં રિંડાનું કનેક્શન પણ સામે આવ્યું છે.

રીંડા, મૂળ પંજાબના તરનતારનનો રહેવાસી છે, ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં પંજાબના નૌશેરામાં ક્રાઈમ ઇન્વેસ્ટિગેટિંગ એજન્સી (CIA) બિલ્ડિંગ પર થયેલા આતંકવાદી હુમલામાં શંકાસ્પદ છે. પંજાબમાં તેની સામે હત્યા અને આર્મ્સ એક્ટ હેઠળ ઘણા કેસ નોંધાયેલા છે. પંજાબ પોલીસનું માનવું છે કે રિંડા પાકિસ્તાનની ગુપ્તચર સંસ્થા ISIના રક્ષણ હેઠળ છે. એટલા માટે તે પાકિસ્તાનમાં બેસીને પંજાબમાં આતંકવાદી ગતિવિધિઓમાં પાકિસ્તાનને મદદ કરી રહ્યો છે.

કેટલાક અહેવાલો અનુસાર, ફરાર આતંકવાદી અને બબ્બર ખાલસાના વડા વાધવા સિંહે પણ પાકિસ્તાનમાં આશ્રય લીધો છે. આ સિવાય પાકિસ્તાનની ગુપ્તચર એજન્સી ISI પંજાબમાં ખાલિસ્તાનને વેગ આપીને આતંક ફેલાવવા માટે ખાલિસ્તાન ઝિંદાબાદ ફોર્સ ચીફ રણજીત સિંહ નીતા, ભારતીય શીખ યુથ ફેડરેશનના ચીફ ભાઈ લખબીર સિંહ રોડે, ખાલિસ્તાન કમાન્ડો ફોર્સના પરમજીત સિંહ પંજવાડનો પણ ઉપયોગ કરી રહી છે.

પાકિસ્તાનની ગુપ્તચર એજન્સી ISIએ લશ્કરે ખાલસા જૂથની રચના કરી હતી
પાકિસ્તાની ગુપ્તચર એજન્સી ISIએ પંજાબમાં આતંકવાદી ઘટનાઓને અંજામ આપવા માટે લશ્કરે ખાલસા નામનું એક જૂથ બનાવ્યું છે. આમાં અફઘાન લડવૈયાઓની ભરતી કરવામાં આવી રહી છે. અફઘાન લડવૈયાઓ આરપીજી સહિત તમામ આધુનિક શસ્ત્રો ચલાવવામાં માહિર છે.

પંજાબમાં આતંકવાદી ઘટનાઓ વધવા પાછળ આઈએસઆઈનો હાથ હોવાનું માનવામાં આવે છે. ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયા (IB)એ પણ આ અંગે એલર્ટ જાહેર કર્યું છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે લશ્કરે ખાલસા નામનું આ આતંકી સંગઠન પંજાબની સાથે કાશ્મીરમાં પણ આતંકી ઘટનાઓને અંજામ આપશે.

એવું માનવામાં આવે છે કે ઓગસ્ટ 2021માં અફઘાનિસ્તાનમાંથી અમેરિકી દળોની હકાલપટ્ટી બાદ લગભગ 70 હજાર કરોડ રૂપિયાના શસ્ત્રો તાલિબાનના કબજામાં હતા. તાલિબાન પાસે પૈસાની તંગી છે. એટલા માટે તાલિબાને આ હથિયારો પાકિસ્તાનના આતંકવાદી સંગઠન અને આઈએસઆઈને વેચ્યા હતા.

આ હથિયારો પાકિસ્તાન-અફઘાનિસ્તાન બોર્ડર પર ખૈબર પખ્તુનખ્વામાં મુક્તપણે વેચાય છે. આ એ જ હથિયાર છે જેનો ઉપયોગ મોહાલીમાં એટલે કે RPGમાં કરવામાં આવ્યો હતો. અફઘાન સેના આ હથિયારનો ઉપયોગ કરતી રહી છે.