સુખ-શાંતિ માટે જરૂરી છે પરિવારની એકતા:સંબંધમાં ઘમંડ આવી જાય તો જુના સંબંધોમાં તિરાડ પડી જાય છે, ઘરમાં અનિષ્ટતાથી બચો

ઘર-પરિવારમાં એકતા હશે તો જીવનમાં સુખ-શાંતિ જ રહેશે. જો સંબંધમાં નાની એવું પણ તિરાડ પડશે તો મન અશાંત રહેશે અને એકાગ્રતા નહીં રહે. જો અશાંત મનથી કરવામાં આવેલા કામમાં સફળતા મળવાની શક્યતાઓ ઘણી ઓછી છે. પરિવારની એકતા અને પ્રેમ જાળવવા માટે સંબંધોમાં અભિમાનને સ્થાન ન હોવું જોઈએ. આ વાત ભગવાન શિવ અને પ્રજાપતિ દક્ષની વાર્તા પરથી સમજી શકાય છે.

પ્રજાપતિ દક્ષની પુત્રી સતી અને શિવજીના લગ્ન થયા હતા. દક્ષને શિવજીને પસંદનહોતા કરતા અને સમયાંતરે તેમનું અપમાન કરતા હતા. દક્ષજી દેવતાઓના મહાન નેતા હતા. આ કારણે બધા દેવતાઓ તેને માન આપતા હતા.

એક દિવસ શિવજી, વિષ્ણુજી, બ્રહ્માજીની સાથે બધા દેવતાઓ અને ઋષિઓએ યજ્ઞમાં ભાગ લીધો. આ બધા યજ્ઞમાં બેઠા હતા. તેથી જ દક્ષ પ્રજાપતિ પણ યજ્ઞમાં પહોંચ્યા હતા. દક્ષને જોઈને ભગવાન શિવ સિવાય બધા દેવતાઓ અને ઋષિઓ તેમને આદર આપીને ઊભા થઈ ગયા હતા.

બધા દેવતાઓ અને ઋષિઓને તેમના સન્માનમાં ઉભા થતા જોઈને જ દક્ષનો ઘમંડ ઘવાઈ ગયો હતો. દક્ષએ કોણ ઊભું છે તેના પર ધ્યાન ન આપ્યું, પણ કોણ બેઠું છે તેના પર ધ્યાન આપ્યું હતું. તે સભામાં ભગવાન શિવ ધ્યાનમાં બેઠા હતા. તેથી જ દક્ષના આગમન પછી પણ તેઓ ઊભા ન થયા.

શિવને બેઠેલા જોઈને દક્ષ વિચારવા લાગ્યો કે તે મારો જમાઈ છે, આ સંબંધમાં તે મારા પુત્ર જેવો છે, છતાં તે બેઠા છે, મારા માનમાં ઊભો ન થાય. આવું વિચારતા જ દક્ષનો ગુસ્સો વધવા લાગ્યો હતો. ક્રોધ અને અભિમાનથી દક્ષ ભગવાન શિવનું અપમાન કરવા લાગ્યા હતા.

દક્ષની વાત સાંભળીને શિવજીએ આંખો ખોલી અને ચુપચાપ તેમની વાતો સાંભળતા રહ્યા, પરંતુ શિવજીનું અપમાન થતું જોઈને નંદીને ગુસ્સો આવ્યો હતો. નંદીએ દક્ષને શ્રાપ આપ્યો. નંદીને ક્રોધિત જોઈને ભૃગુ ઋષિ પણ ગુસ્સે થયા હતા, તેમણે નંદીને શ્રાપ આપ્યો હતો. થોડી જ વારમાં ત્યાં હાજર બધા દેવતાઓ અને ઋષિઓ એકબીજાને શાપ આપવા લાગ્યા હતા.

આ એક યજ્ઞ જેવો શુભ પ્રસંગ હતો, પરંતુ દક્ષના અભિમાનને કારણે આખો કાર્યક્રમ બરબાદ થઈ ગયો હતો.

જીવન પ્રબંધન
આ પ્રસંગથી આપણને સંદેશ એ છે કે આપણે સંબંધોમાં અભિમાનને સ્થાન ન આપવું જોઈએ. જ્યારે સંબંધોમાં અભિમાન આવે છે ત્યારે સંબંધોની ગરિમા તૂટી જાય છે. સારા સંબંધો પણ અભિમાનને કારણે તૂટી જાય છે. પરિવારના કલ્યાણ માટે આ અનિષ્ટને શક્ય તેટલી વહેલી તકે છોડવું જોઈએ.